Verdwenen architectonische bouwwerken van de wereld

Deze heilige berg in Jeruzalem was duizenden jaren lang het centrum van aanbidding voor drie grote religies. Hier stond de tempel die koning Salomo in de tiende eeuw voor Christus liet bouwen, met massieve stenen muren en zalen versierd met goud. Babylonische strijdkrachten vernietigden de structuur in 586 voor Christus. Een tweede tempel verrees later op dezelfde plek, uitgebreid door Herodes met grote zuilengalerijen en een uitgestrekt platform. Romeinse troepen braken dit gebouw af in het jaar 70. Alleen de westelijke steunmuur van de oorspronkelijke structuren bleef behouden. Vandaag markeren islamitische gebouwen uit de zevende eeuw de bergtop, terwijl de verdwenen tempels gedocumenteerd blijven door geschreven bronnen en archeologische ontdekkingen.

Deze tempel stond in de oudheid aan de westkust van Klein-Azië en gold als een van de zeven wereldwonderen van de antieke wereld. Het heiligdom was gewijd aan de godin Artemis en trok pelgrims uit het hele Middellandse Zeegebied. Marmeren zuilen rezen meer dan 18 meter de lucht in en droegen een monumentaal dak. Rijke versieringen en sculpturen sierden de gevels. In de 3e eeuw voor Christus brandde het gebouw af, werd herbouwd en later opnieuw verwoest. Vandaag herinneren alleen nog enkele fundamenten en een enkele gereconstrueerde zuil aan de voormalige pracht van dit verdwenen bouwwerk.

Dit bronzen beeld stond ongeveer 33 meter hoog in de haven van Rhodos tijdens de 3e eeuw v.Chr. en beeldde de zonnegod Helios af. De Kolossus werd voltooid na een bouwtijd van twaalf jaar en gold als een technisch wonder van de antieke wereld. Een aardbeving in 226 v.Chr. deed het beeld instorten, en de overblijfselen lagen meer dan 800 jaar op de grond voordat ze uiteindelijk werden verkocht en weggevoerd. Dit verdwenen beeldhouwwerk toont de ambities van de Hellenistische beeldhouwkunst en de vergankelijkheid van monumentale bouwwerken door natuurrampen.

Deze oude tuinen stonden in het historische Babylon, in het huidige Irak, en behoorden tot de zeven wereldwonderen van de oudheid. Het terrein zou zijn aangelegd als een gelaagde structuur met exotische planten die via kunstmatige irrigatiesystemen werden bewaterd. Beschrijvingen uit Griekse en Romeinse teksten noemen platforms op meerdere niveaus waarop bomen en planten groeiden in een droog landschap. Het bestaan van deze tuinen blijft onder historici omstreden, omdat archeologisch bewijs ontbreekt. Als ze werkelijk gebouwd zijn, verdwenen ze waarschijnlijk door aardbevingen of geleidelijk verval na de ondergang van Babylon. Deze verdwenen structuur blijft een symbool voor de ambitie van oude ingenieurskunde.

De Tempel in Jeruzalem stond op de Tempelberg en vormde eeuwenlang het religieuze centrum van het oude jodendom. Volgens historische bronnen werd een eerste tempel gebouwd in de 10e eeuw v.Chr. tijdens het bewind van koning Salomo. Deze tempel diende als plaats voor rituelen en offerandes en herbergde de Ark des Verbonds. In de 6e eeuw v.Chr. viel het bouwwerk in handen van de Babylonische veroveraars. Een tweede tempel verrees na de terugkeer uit de Babylonische ballingschap en werd uitgebreid en herbouwd onder koning Herodes in de 1e eeuw v.Chr. Romeinse troepen verwoestten dit complex in het jaar 70 na Christus tijdens het beleg van Jeruzalem. Vandaag herinnert de Westelijke Muur aan de funderingsmuren van de Herodiaanse tempel en trekt bezoekers van over de hele wereld.

Deze oude bibliotheek stond in Egypte en verzamelde eeuwenlang kennis uit de bekende wereld. In de leeszalen lagen papyrusrollen over filosofie, wiskunde, astronomie en literatuur. Geleerden reisden van verre om de teksten te bestuderen en kopieën te maken. De bibliotheek verdween in de loop der tijd door brand en verval, waarbij talloze geschriften voorgoed verloren gingen.

Dit kolossale beeld stond in de Zeustempel in Olympia en toonde de god zittend op een troon, ongeveer 12 meter hoog. Phidias maakte het in de 5e eeuw v.Chr. van ivoor en goud. Het werk gold als een van de Zeven Wereldwonderen van de Oudheid. Het beeld verdween ergens in de 5e eeuw n.Chr., mogelijk vernietigd door brand. Het belichaamde de macht en grootsheid van de hoogste Griekse god en trok eeuwenlang pelgrims en bezoekers naar Olympia.

Dit theater in Campo Marzio was het eerste permanente stenen theater in het oude Rome. Pompeius de Grote liet het in de 1e eeuw v.Chr. bouwen, en de structuur bood plaats aan enkele duizenden toeschouwers. Achter het podium lag een grote binnenplaats met zuilen en tuinen, waar bezoekers tussen de voorstellingen door konden samenkomen. Het gebouw diende als ontmoetingsplaats en werd later opgenomen in het middeleeuwse stratenplan, waarbij de gebogen vorm nog steeds zichtbaar is in de huidige stratenindeling.

Het amfitheater van Serdica werd in 2004 per ongeluk ontdekt tijdens bouwwerkzaamheden in de Bulgaarse hoofdstad. Deze Romeinse arena dateert uit de 3e tot 4e eeuw na Christus en bood plaats aan ongeveer 20.000 toeschouwers. Grote delen van de structuur liggen nog steeds begraven onder de fundamenten van moderne gebouwen en konden niet volledig worden opgegraven. De zichtbare overblijfselen tonen de elliptische vorm van de arena en fragmenten van de zitplaatsen. Het amfitheater was het toneel van gladiatorengevechten en dierenjachten tijdens de Romeinse heerschappij over Serdica, de antieke naam van Sofia.

Deze kerk in Kiev was de eerste in steen gebouwde orthodoxe kerk van het middeleeuwse Kievse Rijk. Ze werd gebouwd aan het einde van de 10e eeuw onder grootvorst Vladimir, kort na de kerstening van het rijk. De kerk was versierd met mozaïeken en fresco's en diende als belangrijk religieus centrum. Ze werd verwoest in de 13e eeuw tijdens de Mongoolse invasie. Latere pogingen om haar te herbouwen resulteerden in nieuwe structuren die het oorspronkelijke gebouw niet repliceerden. Vandaag markeren archeologische resten deze vroege fase van orthodoxe kerkarchitectuur in Oost-Europa.

Het Huis van Wijsheid was een grote openbare bibliotheek en onderzoekscentrum in Bagdad. Deze instelling diende als ontmoetingsplaats voor geleerden die manuscripten verzamelden, vertaalden en becommentarieerden van de 8e tot de 13e eeuw. De zalen bevatten teksten uit Griekse, Perzische en Indiase bronnen, vertaald in het Arabisch. Geleerden van verschillende achtergronden werkten hier aan wiskunde, astronomie, geneeskunde en filosofie. De Mongoolse invasie in 1258 verwoestte het gebouw en zijn collecties.

Deze vuurtoren stond op het eiland Pharos voor de kust van Alexandrië en leidde schepen gedurende meerdere eeuwen veilig de haven binnen. De in de 3e eeuw voor Christus voltooide toren bereikte een hoogte van ongeveer 100 meter en behoorde tot de hoogste bouwwerken van zijn tijd. Een vuur brandde 's nachts op de top en werd versterkt door spiegels die het licht ver de zee op reflecteerden. Aardbevingen beschadigden de structuur door de eeuwen heen totdat deze in de 14e eeuw definitief instortte. Vandaag herinneren alleen archeologische vondsten en historische verslagen aan dit verdwenen monument van oude techniek.

De Ctesiphon-boog in Irak was de grootste vrijstaande bakstenen constructie van de antieke wereld. Deze monumentale boog uit de 6e eeuw vormde de hoofdzaal van het Sassanidische paleis van Taq Kasra. De constructie bereikte een overspanning van meer dan 25 meter zonder enige ondersteuning. Eeuwenlang weerstond de boog aardbevingen en overstromingen. Oorlogen en gebrek aan onderhoud leidden tot progressieve verslechtering van de structuur.

Dit grafmonument stond in de antieke stad Halicarnassus, nu Bodrum. Het werd in de 4e eeuw v.Chr. gebouwd voor de Perzische satraap Maussollos en werd een van de zeven wereldwonderen van de oudheid. De structuur combineerde Griekse, Egyptische en Lycische architectonische elementen en bereikte een hoogte van ongeveer 45 meter. Aardbevingen beschadigden het bouwwerk door de eeuwen heen, en in de 15e eeuw gebruikten kruisvaarders de overgebleven stenen om een vesting te bouwen.

Deze kerk in Istanbul behoorde tot de belangrijkste religieuze gebouwen uit de Byzantijnse tijd en verdween in de eeuwen na de Ottomaanse verovering. Ze werd in de 6e eeuw onder keizer Justinianus gebouwd en werd een belangrijk religieus centrum met fresco's en mozaïeken. Verschillende keizers en patriarchen werden hier begraven. In de 15e eeuw besloot sultan Mehmed II het gebouw te slopen en op die plek de Fatihmoskee te bouwen. De Kerk van de Heilige Apostelen diende als voorbeeld voor latere kerkelijke architectuur, waaronder de San Marcobasiliek in Venetië, en haar verdwijning markeert een keerpunt in de religieuze en architectonische geschiedenis van de stad.

Deze basiliek stond meer dan duizend jaar op de plek van de huidige Sint-Pieter. Keizer Constantijn liet haar in de 4e eeuw bouwen boven wat men geloofde het graf van de apostel Petrus te zijn. De kerk bepaalde het middeleeuwse Rome als belangrijke bedevaartbestemming en kroningsplaats van talrijke keizers. Haar interieur was versierd met mozaïeken en kunstwerken, waarvan sommige naar het opvolgende gebouw werden overgebracht. In de 16e eeuw besloot paus Julius II het oude bouwwerk af te breken ten gunste van een groter nieuw exemplaar. De verzameling documenteert deze verdwenen vroegchristelijke basiliek als voorbeeld van een kerkcomplex dat vervangen werd door een monumentaler gebouw.

Deze fortificatie werd gebouwd bij het kasteel van Osaka in het begin van de jaren 1600 om de zuidkant van het complex te versterken. De structuur bestond uit houten palissades, aarden wallen en meerdere verdedigingslinies die een belangrijke rol speelden tijdens het beleg van Osaka. Na de slag werd de fortificatie systematisch ontmanteld, en vandaag herinneren alleen historische documenten en archeologische vondsten aan de vroegere positie op het terrein.

Edo Castle diende meer dan twee en een halve eeuw als machtscentrum van de Tokugawa-shogoens en gold als een van Japans grootste vestingcomplexen. Dit uitgestrekte kasteel verrees op een heuvel in het huidige Chiyoda en combineerde massieve stenen muren, diepe grachten en torens van meerdere verdiepingen tot een uitgebreid verdedigingssysteem. De centrale donjon torende meer dan 50 meter hoog uit voordat deze in 1657 afbrandde en nooit werd herbouwd. Tijdens de Edo-periode woonden duizenden samoerai, bedienden en ambachtslieden binnen de concentrische ringen van muren die het terrein in afzonderlijke zones verdeelden. De meeste houten structuren vielen ten prooi aan branden of werden afgebroken na de Meiji-restauratie in 1868, toen het keizerlijk hof naar de stad verhuisde. Vandaag herinneren de bewaard gebleven stenen muren, poorten en grachten aan de vroegere omvang van dit verdwenen kasteelcomplex.

Deze kathedraal stond in het hart van Londen en diende eeuwenlang als hoofdkerk van het anglicaanse diocees. Het gebouw had een hoge torenspits en brede gewelfde zalen uit de gotische periode. In september 1666 verwoestte de Grote Brand van Londen de hele structuur en liet enkel verkoelde ruïnes achter. Op deze plek verrees later de huidige St Paul's Cathedral naar ontwerp van Christopher Wren. Deze verdwenen kathedraal behoort tot de belangrijkste religieuze bouwwerken die door brand verloren gingen.

Dit koninklijk paleis in Zuid-Engeland werd in de 16e eeuw gebouwd onder Hendrik VIII en verdween in de daaropvolgende eeuwen volledig. Het bouwwerk had uitgebreide stucversieringen en gold als voorbeeld van vroege Tudor-architectuur voordat het in de 17e eeuw werd gesloopt. Het landgoed lag in het huidige Surrey en diende als jachtverblijf en ceremonieel gebouw. Van Nonsuch Palace blijven vandaag alleen archeologische sporen in de grond over die de indeling en bouwmethoden onthullen. Dit geval illustreert het verlies van een belangrijk renaissancegebouw door menselijke beslissingen.

Het paleis van Placentia diende meer dan twee eeuwen als belangrijke koninklijke residentie in Greenwich. Hendrik VIII werd hier geboren, en het complex werd een van de favoriete verblijfplaatsen van de Tudor-monarchen. De structuur omvatte appartementen, kapellen en tuinen langs de Theems. Na de Engelse Burgeroorlog raakte het paleis in verval, en Karel II gaf opdracht tot de sloop om plaats te maken voor het Royal Naval Hospital, nu bekend als het Old Royal Naval College. Fundamenten en enkele ondergrondse structuren van het oorspronkelijke paleis zijn blootgelegd door archeologische opgravingen.

Dit paleis diende als hoofdverblijf van de Engelse vorsten in Londen vanaf het begin van de 16e eeuw tot 1698. Het complex strekte zich uit over een groot gebied tussen Westminster en Charing Cross. De gebouwen groeiden gedurende decennia door uitbreidingen en verbouwingen. Hendrik VIII breidde het terrein aanzienlijk uit. Het Banqueting House van Inigo Jones uit 1622 bleef als enige belangrijke deel overeind. Een brand in januari 1698 verwoestte het grootste deel van het paleis. Na de brand werd de residentie niet herbouwd. De vorsten verhuisden naar andere paleizen.

Het Heidelberger Schloss werd gebouwd tussen de 13de en 17de eeuw en liep schade op door oorlogen en blikseminslagen. De ruïnes vertonen verschillende bouwstijlen, waaronder gotische, renaissance- en barokelementen. Het complex ligt boven de oude stad op de noordelijke helling van de Königstuhl en omvat verschillende vleugels, het Ottheinrichgebouw met zijn versierde gevel en het Grote Kasteelplein. De Apotheekstoren en de Klokkentoren behoren tot de bewaard gebleven verdedigingswerken.

De Elgin Botanic Garden werd in 1801 opgericht door arts David Hosack op een terrein van acht hectare en diende voor medisch onderwijs en plantenonderzoek. De tuin herbergde meer dan tweeduizend inheemse en exotische plantensoorten. Na financiële moeilijkheden verkocht Hosack het terrein in 1811 aan de staat New York, die het later overdroeg aan Columbia University. De universiteit onderhield de tuin niet voor botanische doeleinden en deze raakte geleidelijk in verval. Het terrein bevindt zich nu in het gebied van het Rockefeller Center in Midtown Manhattan.

Deze brug overspande de Theems in het hart van Londen vanaf het begin van de 13e eeuw tot 1831. Stenen bogen droegen rijen gebouwen, woningen en winkels die de hele lengte besloegen. De constructie verbond de City met Southwark en diende eeuwenlang als de enige vaste rivieroversteek in de hoofdstad. Voetgangers liepen tussen gevels die de doorgang aan beide kanten omlijstten. In de 18e eeuw werden de bovenstructuren verwijderd om de handelsstroom te vergemakkelijken. De oude oversteek werd uiteindelijk gesloopt en vervangen door een nieuwe brug die in 1831 werd geopend.

Dit klooster bevond zich in het Quartier Latin in Parijs en werd gesticht in 1603. Het Couvent des Feuillantines, een vrouwenklooster van de hervormde cisterciënzer orde, huisvestte een religieuze gemeenschap tot aan de Franse Revolutie. Na de opheffing tijdens de Revolutie werd het gebouw opgedeeld en omgebouwd tot woningen. Victor Hugo woonde hier tijdens zijn kinderjaren tussen 1809 en 1813, en de dichter beschreef later de tuin van het voormalige klooster in zijn geschriften. Het terrein werd geleidelijk bebouwd gedurende de 19e eeuw, en vandaag herinneren alleen straatnamen nog aan het bestaan van dit klooster.

De Porseleintoren van Nanking was een boeddhistische tempel uit de Ming-dynastie, gebouwd in de 15e eeuw. De achthoekige pagode was 79 meter hoog en bestond uit negen verdiepingen bedekt met witte porseleinen tegels. Elk niveau had 72 bronzen klokken die in de wind klepperden. De structuur werd in 1856 verwoest tijdens de Taiping-opstand, toen rebellentroepen het gebouw in brand staken om te voorkomen dat vijandelijke troepen het als uitkijkpost gebruikten.

Dit amusementsmuseum in Manhattan toonde curiosa, opgezette dieren en levende dieren over meerdere verdiepingen. Het gebouw aan Broadway bij het stadhuis trok menigten die exposities kwamen bekijken, variërend van natuurlijke zeldzaamheden tot theatervoorstellingen. Bezoekers liepen door zalen gevuld met tentoonstellingen ontworpen om te verbazen en te amuseren, van wetenschappelijke voorwerpen tot artiesten die ongewone talenten demonstreerden. Het gebouw brandde af in het midden van de 19e eeuw en nam een grote verzameling voorwerpen mee die decennia lang de publieke aandacht had getrokken.

Dit fort stond op Morris Island voor de kust van Charleston en speelde een centrale rol in de Amerikaanse Burgeroorlog. Fort Wagner werd bekend om de slag van 1863, waarbij het 54e Massachusetts Regiment, bestaande uit Afro-Amerikaanse soldaten, de aanval leidde. De constructie van aarde en zand bood strategische bescherming voor de haven van Charleston. Na de oorlog veranderde de zee de kustlijn en golven droegen geleidelijk het zand weg. Vandaag is er niets meer van het fort te zien, omdat Morris Island zelf grotendeels onder water is verdwenen.

Dit paleis stond tussen het Louvre en de Tuilerieëntuinen in het centrum van Parijs. Gebouwd in de 16e eeuw als residentie voor Catharina de' Medici, diende het later als woning voor verschillende Franse heersers. De structuur strekte zich uit over enkele honderden meters en verbond de koninklijke vertrekken met grote tuinen. In 1871 brandde het paleis af tijdens de Commune van Parijs. De ruïnes werden in 1883 gesloopt, en vandaag herinnert alleen de symmetrie van de tuinen nog aan zijn vroegere aanwezigheid. Dit paleis behoort tot de belangrijke bouwwerken die verloren gingen door politieke onrust en brand.

Deze hete bronnen vormden gedurende eeuwen twee opvallende terrassen van silicaafzettingen aan de oever van het Rotomahana-meer. De roze en witte kleuring kwam van mineraalrijk thermaal water dat uit de grond opsteeg en aan het oppervlak afkoelde. Maori noemden ze Otukapuarangi en Te Tarata en gebruikten ze voor ceremoniële baden. Europese reizigers in de 19e eeuw beschreven ze als een buitengewoon natuurwonder. De uitbarsting van Mount Tarawera in 1886 begroef de hele formatie onder as en modder, waardoor het landschap permanent veranderde. Deze verdwenen formaties golden als een belangrijk geologisch verschijnsel van het zuidelijk halfrond.

Deze historische poort stond in het noordelijke deel van de binnenstad van Potsdam en markeerde de doorgang tussen verschillende wijken. De Neustädter Tor behoorde tot de vestingwerken die het stadsbeeld in de 18e eeuw vormden voordat deze verdwenen door stedelijke herontwikkeling in latere decennia. De architectuur volgde de ontwerpprincipes van het Pruisische tijdperk en vormde een doorgang voor reizigers en kooplieden die de stad binnenkwamen of verlieten.

Deze gevangenis stond meer dan zeven eeuwen in het hart van de City of London en werd lange tijd beschouwd als een van de meest beruchte detentievoorzieningen van Engeland. Het middeleeuwse gebouw huisvestte gevangenen onder harde omstandigheden, vaak in overvolle, donkere cellen. Openbare executies voor de muren trokken grote menigten aan totdat ze halverwege de 19e eeuw werden stopgezet. Het gebouw werd in 1902 gesloopt om plaats te maken voor de Old Bailey, het centrale strafgerecht. Newgate Prison blijft een symbool van het strenge rechtssysteem van vroegere tijden.

Deze provisorische kerk van golfplaat ontstond als het eerste Oekraïense gebedshuis in Canada. De metalen platen die haar de bijnaam gaven werden door immigranten hergebruikt en samengevoegd tot een eenvoudig maar functioneel religieus gebouw. De constructie getuigt van de vindingrijkheid en de behoefte van Oekraïense kolonisten aan een eigen verzamelplaats voor erediensten en gemeenschapsbijeenkomsten in hun nieuwe vaderland.

Hetch Hetchy Valley was een gletsjerdal in Yosemite National Park met granieten wanden die meer dan 450 meter omhoog rezen en verschillende watervallen, waaronder Tueeulala Falls en Wapama Falls. Het dal strekte zich uit over ongeveer 5 kilometer lengte en lag op een hoogte van 1.200 meter. De Tuolumne River stroomde door het dal en vormde een landschap van weilanden en eikenbosjes. In 1913 keurde het Congres de bouw van de O'Shaughnessy Dam goed, die het dal tussen 1919 en 1923 veranderde in een stuwmeer. De dam is 128 meter hoog en het reservoir bevat 360 miljoen kubieke meter water dat de stad San Francisco van water voorziet.

Deze bakstenen toren stond in de uitgaanswijk Asakusa in Tokyo en was bij voltooiing in 1890 het hoogste gebouw van Japan. De Ryōunkaku rees twaalf verdiepingen omhoog en bood wijde uitzichten over de stad. De begane grond bevatte winkels, terwijl de bovenste verdiepingen kunstgalerijen en tentoonstellingsruimten herbergden. Een lift bracht bezoekers naar boven, wat destijds een nieuwigheid was. Het gebouw raakte zwaar beschadigd tijdens de grote aardbeving van Kantō in 1923 en werd later afgebroken.

Dit huis stond aan Fifth Avenue in Manhattan en was de grootste particuliere residentie die ooit in New York werd gebouwd. De gevel strekte zich uit over een heel huizenblok en toonde Franse Renaissance-architectuur met uitgebreide steenbewerking. Het gebouw bevatte een grote balzaal, een bibliotheek met houten lambrisering en kamers met vergulde versieringen. De familie Vanderbilt bewoonde het pand tot in de jaren 1920. Het huis werd in 1927 gesloopt toen woonwijken naar het noorden verschoven en het terrein verkocht werd voor commerciële ontwikkeling.

Dit pretpark bevond zich in Cleveland en opende zijn poorten in 1905. Luna Park bood bezoekers houten attracties, waaronder verschillende achtbanen en carrousels. De voorziening behoorde tot de geliefde recreatiebestemmingen in de regio en trok talrijke gezinnen aan. In 1929 brak een verwoestende brand uit die alle gebouwen en attracties vernietigde. Na deze brand werd het park niet herbouwd.

Dit kantoorgebouw in Chicago werd voltooid in 1885 en wordt beschouwd als een van de eerste wolkenkrabbers met een dragende stalen frameconstructie. Het Home Insurance Building bereikte aanvankelijk tien verdiepingen, waaraan later nog twee werden toegevoegd. De bouw stelde nieuwe normen in stedelijke architectuur en maakte het mogelijk om veel hoger te bouwen dan voorheen. Het gebouw bleef staan tot 1931, toen het werd gesloopt om plaats te maken voor een moderner bouwwerk. Het verdwijnen ervan markeert de voortdurende verandering van de Amerikaanse architectuur aan het einde van de 19e eeuw.

Het Crystal Palace was een tentoonstellingsgebouw van gietijzer en glas, oorspronkelijk gebouwd in 1851 voor de Grote Tentoonstelling in Hyde Park. Na de tentoonstelling werd de constructie verplaatst naar Sydenham Hill en uitgebreid. De bouw bestond uit geprefabriceerde modulaire elementen die meer dan 70.000 vierkante meter besloegen. Het gebouw huisvestte tentoonstellingen, concerten en sportevenementen. In november 1936 verwoestte een grote brand de gehele constructie binnen enkele uren. Vandaag herinneren alleen de terrasvormige tuinen en enkele sfinxbeelden aan de verdwenen structuur.

Het Palais du Trocadéro werd gebouwd voor de Wereldtentoonstelling van 1878 en herinnerde aan de Franse overwinning in de Frans-Duitse Oorlog. Dit gebouw in Moorse stijl had twee vleugels met een centrale concertzaal die plaats bood aan 5000 personen. Twee torens flankeerden een halfronde binnenplaats met uitzicht over de Seine richting de Eiffeltoren. Het paleis werd in 1937 gesloopt om plaats te maken voor het huidige Palais de Chaillot, gebouwd voor de Internationale Tentoonstelling.

Deze brug overspande de zeestraat van Tacoma in de staat Washington en verbond het Olympic-schiereiland met het vasteland. Het wegdek hing aan stalen kabels die tussen twee hoge torens waren gespannen. De bouw begon in 1938 en de brug opende in juli 1940. Tijdens de bouw merkten arbeiders op dat het wegdek bewoog in de wind. Na opening kreeg de brug de bijnaam "Galloping Gertie" omdat hij golfde wanneer de wind waaide. Op 7 november 1940, slechts vier maanden na opening, stortte de brug in tijdens een windstorm. De windsnelheid die dag bereikte ongeveer 65 kilometer per uur. Het wegdek begon te draaien en brak uiteindelijk uit elkaar. Een hond die opgesloten zat in een verlaten auto stierf bij de instorting. De resten van deze brug liggen nu op de zeebodem en vormen een kunstmatig rif. Een nieuwe brug opende op dezelfde plaats in 1950.

Het Royal Opera House in Valletta werd in 1866 gebouwd naar ontwerpen van de Engelse architect Edward Middleton Barry in neoklassieke stijl. Het theater telde 1000 zitplaatsen en diende als belangrijkste locatie voor opera- en theatervoorstellingen in Malta. De gevel vertoonde Korinthische zuilen en klassieke verhoudingen. Op 7 april 1942 troffen Duitse bommen het gebouw tijdens een luchtaanval op Valletta, waardoor het volledig werd verwoest. De ruïnes bleven decennialang staan voordat ze in 2013 werden omgebouwd tot een openluchttheater.

Het getto van Warschau was een ommuurd gebied van 3,4 vierkante kilometer in het centrum van de Poolse hoofdstad waar de Duitse bezetters tussen oktober 1940 en mei 1943 meer dan 400.000 Joodse inwoners opsloten. Deze gedwongen concentratie leidde tot extreme overbevolking, met gemiddeld zeven personen per kamer. De muur, drie meter hoog, scheidde het getto volledig van de rest van de stad. Hongersnood, ziekten en deportaties naar vernietigingskampen decimeerden systematisch de bevolking totdat de opstand in april 1943 leidde tot de definitieve vernietiging van de wijk.

De Grote Synagoge van Vilnius werd in 1633 gebouwd in renaissancestijl en diende meer dan drie eeuwen als religieus en cultureel centrum van de joodse gemeenschap. Het gebouw had rijk versierde interieurs met houtsnijwerk en beschilderde gewelven. Duitse bezettingstroepen vernietigden de synagoge systematisch tussen 1941 en 1944. Na de oorlog verwijderden de Sovjet-autoriteiten de overgebleven ruïnes volledig.

Dit paleis in Warschau werd gebouwd in de 17e eeuw en diende meer dan drie eeuwen als een van de belangrijkste overheidsgebouwen van Polen. De gevel toonde klassieke elementen en een portiek met zuilen die een open plein domineerde. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het gebouw systematisch verwoest door Duitse troepen, waarbij alleen het Graf van de Onbekende Soldaat overbleef, dat vandaag nog op de oorspronkelijke plek staat.

De Jetée Promenade in Nice was een pier die zich uitstrekte over de Middellandse Zee en een casino en restaurant herbergde. De constructie opende in 1882 en diende als vermaakslocatie voor inwoners en bezoekers van de Franse Rivièra. De pier bood directe toegang tot de zee en organiseerde sociale evenementen boven het water. In 1944 werd de Jetée Promenade verwoest tijdens militaire operaties van de Tweede Wereldoorlog en werd nooit herbouwd.

Deze spoorbrug overspon de Rijn bij Remagen en werd het toneel van een keerpunt tijdens de Tweede Wereldoorlog. In maart 1945 veroverden Amerikaanse troepen de brug terwijl deze nog overeind stond, waardoor zij naar de oostelijke oever konden oprukken voordat Duitse troepen hem konden vernietigen. De Ludendorff-Brücke stortte enkele dagen later in door structurele schade als gevolg van pogingen tot sloop en zwaar militair verkeer. Stenen torens aan beide oevers markeren nu de plek waar deze oversteek ooit stond.

Deze bunker lag onder de Rijkskanselarij in Berlijn en diende als schuilplaats voor Adolf Hitler en zijn naaste kring tijdens de laatste maanden van de Tweede Wereldoorlog. Het ondergrondse complex bestond uit verschillende ruimtes, waaronder woonvertrekken, vergaderzalen en technische voorzieningen. In april 1945 bracht Hitler hier zijn laatste dagen door terwijl Sovjet-troepen de stad innamen. Na het einde van de oorlog verwoestten en begroeven de Sovjet-bezettingstroepen de overgebleven structuren. Vandaag markeert een eenvoudig informatiepaneel aan het oppervlak de locatie, die zich bevindt onder woongebouwen en een parkeerplaats. Deze verdwenen structuur vertegenwoordigt een van de donkerste hoofdstukken uit de Duitse geschiedenis.

Deze synagoge stond in de Joodse wijk van Jeruzalem en behoorde tot de belangrijke gebedshuizen van de stad. De bouw begon midden 19e eeuw en werd ongeveer 30 jaar later voltooid. De koepel stak uit boven de omringende gebouwen en was zichtbaar vanaf grote delen van de oude stad. Het gebouw diende de gemeenschap als plaats voor religieuze diensten en bijeenkomsten. In 1948 werd de synagoge verwoest tijdens gewapende strijd en het puin werd later volledig verwijderd.

De Neue Reichskanzlei in Berlijn diende van 1938 tot 1945 als regeringszetel van nazi-Duitsland. Albert Speer ontwierp dit monumentale gebouw aan de Voßstraße, met lange galerijen en marmeren zalen die de architectuurtaal van het regime uitdrukten. De entreehal leidde naar een gang van meer dan 140 meter lang met gepolijste stenen vloeren. Dit complex werd tijdens de oorlog beschadigd en later volledig afgebroken, waarbij de Sovjet-bezettingsmacht het puin gebruikte voor andere bouwprojecten.

Deze boogdam was onderdeel van de watervoorzieningsinfrastructuur aan de Franse Middellandse Zeekust. Het stuwmeer werd eind jaren vijftig gebouwd in een smalle riviervallei om een steeds dichter bevolkte streek van water te voorzien. Op 2 december 1959, na hevige regenval, bezweek de dam en kwam er een enorme watermassa vrij. De vloedgolf verwoestte dorpen stroomafwaarts en kostte het leven aan enkele honderden mensen. De ruïnes en de lege vallei blijven herinneren aan het verlies van dit bouwwerk. De ramp van Malpasset behoort tot de ernstige mislukkingen in de geschiedenis van de techniek en leidde tot veranderingen in het ontwerp en toezicht op dammen.

Het Anhalter Bahnhof was een station voor langeafstandstreinen in het centrum van Berlijn. De perronhal van glas en staal behoorde tot de grootste overdekte ruimtes van Europa. Reizigers konden hier treinen nemen naar Dresden, München, Wenen en Rome. De monumentale gevel met bogen en zuilen domineerde de straat. Het gebouw liep zware schade op tijdens de Tweede Wereldoorlog. De ruïne werd in 1959 opgeblazen. Vandaag staat alleen nog een deel van de gevel als herinnering aan deze verdwenen structuur.

De Euston Arch was een stenen propylaeum dat in 1837 werd opgericht naar ontwerpen van Philip Hardwick als hoofdingang van station Euston. Het monument bestond uit vier Dorische zuilen van Yorkshire-zandsteen die een massieve architraaf droegen. De structuur bereikte een hoogte van ongeveer 22 meter en werd een symbool van het spoorwegtijdperk in Groot-Brittannië. De boog werd in 1961 gesloopt tijdens de modernisering van het station, wat protesten van monumentenbeschermers opriep.

Het Viaduc d'Auteuil was een aquaduct gebouwd in 1866 dat bestond uit een reeks stenen bogen en water transporteerde van de Seine naar de westelijke wijken van Parijs. Deze constructie diende om de groeiende bevolking van het 16e arrondissement van drinkwater te voorzien en werd later vervangen door moderne infrastructuur.

De Sutro Baths waren een openbaar badhuiscomplex aan de kust van San Francisco, geopend in 1896 door ondernemer Adolph Sutro. De faciliteit beschikte over zeven zwembaden met verschillende watertemperaturen, variërend van koud zeewater tot verwarmd water, samen met kleedkamers voor maximaal 10.000 bezoekers. Het complex omvatte duikplanken, waterglijbanen en een museum met curiositeiten. Na jaren van financiële achteruitgang brandde het gebouw in 1966 af terwijl het werd voorbereid voor sloop.

Deze brug verbond West Virginia en Ohio over de Ohio rivier en werd geopend in 1928. De constructie gebruikte aluminium in plaats van conventioneel staal voor de hangkabels. In december 1967 stortte de brug in tijdens de spits en 46 mensen verloren hun leven. De instorting werd veroorzaakt door het falen van een oogstaaf. De brug behoort tot de verdwenen bouwwerken waarvan het plotselinge verlies de geschiedenis van techniek en verkeersveiligheid heeft beïnvloed.

Het Singer Building was een wolkenkrabber uit het begin van de 20e eeuw in het Financial District van Manhattan. Deze toren werd voltooid in 1908 en stond korte tijd bekend als het hoogste gebouw ter wereld. De gevel combineerde staal met rijkelijk versierde terracotta-elementen in de Franse Beaux-Arts-stijl. Het gebouw huisvestte de kantoren van de Singer Sewing Machine Company en vertegenwoordigde de snelle groei van New York als zakencentrum. In 1968 werd het Singer Building gesloopt om plaats te maken voor een grotere kantoortoren. Deze sloop maakte het het hoogste gebouw dat ooit opzettelijk werd vernietigd en markeerde een keerpunt in debatten over het behoud van historische architectuur in Amerikaanse steden.

Dit kasteel in Kaliningrad verdween na de Tweede Wereldoorlog uit het stadsbeeld. Het kasteel van Königsberg stond eeuwenlang centraal in de Pruisische geschiedenis en werd uiteindelijk in de jaren zestig afgebroken. De ruïne werd opgeblazen om plaats te maken voor Sovjet bouwprojecten. Vandaag herinneren alleen nog fundamenten en historische foto's aan de voormalige residentie van hertogen en koningen die ooit over de stad waakte.

Het station Princes Street was een belangrijk spoorwegstation in Edinburgh dat tussen 1894 en 1965 in bedrijf was. Dit station van de Caledonian Railway en later de London, Midland and Scottish Railway diende als centraal vervoersknooppunt in de Schotse hoofdstad. Na de sluiting werd het originele stationsgebouw afgebroken. Vandaag bezet het Caledonian Hotel de plaats, dat de historische betekenis van dit voormalige vervoersknooppunt bewaart.

Deze markthallen vormden het centrum van Parijs gedurende meer dan acht eeuwen. Het complex van ijzer en glas werd in de 19e eeuw gebouwd volgens de plannen van Victor Baltard en voorzag de stad van verse levensmiddelen. Handelaren verkochten vlees, vis, groenten en fruit, terwijl in de omliggende straten restaurants en cafés openden. De twaalf paviljoens met hun transparante daken bepaalden het stadsbeeld tot ze in 1971 werden gesloopt om plaats te maken voor een winkelcentrum en vervoersknooppunt.

Het pretpark van Pripjat stond gepland om te openen op 26 april 1986, maar heeft nooit officieel bezoekers ontvangen. De faciliteit met zijn gele reuzenrad, botsautootjes en andere attracties staat verlaten sinds de evacuatie van de stad na de ramp met de reactor van Tsjernobyl. De metalen en betonnen constructies roesten en vervallen in de verboden zone.

Deze militaire gevangenis stond in Berlijn tot 1987 en werd beheerd door de geallieerde strijdkrachten. Na de processen van Neurenberg diende het om veroordeelde oorlogsmisdadigers vast te houden. De gebouwen waren van rode baksteen en werden volledig gesloopt na de dood van de laatste gevangene om bedevaarten te voorkomen. Het terrein is nu een winkelcentrum.

De Berlijnse Muur was een 155 kilometer lang fortificatiesysteem van beton, prikkeldraad en wachttorens dat Berlijn van 1961 tot 1989 in twee delen verdeelde. Deze barrière scheidde de stad fysiek in Oost-Berlijn onder Sovjet controle en West-Berlijn onder westers bestuur. De muur bestond uit twee parallelle betonnen wanden met daartussen een dodenstrook en diende als symbool van de deling van Duitsland tijdens de Koude Oorlog.

Mirapolis was een pretpark dat in Frankrijk open was vanaf 1991 tot het gesloten werd. Deze plek is een van de entertainmentlocaties die uit het Europese vrijetijdsaanbod zijn verdwenen. Zoals andere gebouwen in deze verzameling van verdwenen gebouwen laat Mirapolis zien hoe architectonische en recreatieve ruimtes kunnen verdwijnen door economische veranderingen, verschuivende publieke wensen of stedelijke ontwikkelingsplannen. Het bestaan van het park en het verdwijnen ervan zijn onderdeel van een groter patroon, waarin aangelegde gebieden plaatsmaken voor nieuwe functies of uit het geheugen verdwijnen.

Dit multifunctionele stadion in South Philadelphia bood plaats aan meer dan 100.000 toeschouwers en werd in 1992 gesloopt. Het John F. Kennedy Stadium was jarenlang gastheer voor sportevenementen, concerten en openbare bijeenkomsten. De tribunes strekten zich uit in een brede ovaal, en op evenementendagen vulden de zitplaatsen zich met mensen uit de hele regio. Na jaren van gebruik werd het terrein vrijgemaakt voor nieuwe stedelijke projecten, en vandaag bewaren alleen foto's de vorm en omvang van deze structuur.

De Babri-moskee werd gebouwd in 1528 tijdens het bewind van de Mogolkeizer Babur in Ayodhya. Het bouwwerk stond meer dan vier eeuwen overeind en werd een brandpunt van religieuze spanningen tussen hindoe- en moslimgemeenschappen. Op 6 december 1992 werd de moskee vernield door hindoeactivisten die beweerden dat deze was gebouwd op de geboorteplaats van de hindoegod Rama. De vernietiging leidde tot ernstige gemeenschapsrellen in heel India en resulteerde in decennialange juridische geschillen over het eigendom en gebruik van het terrein.

Dit huis in Benedict Canyon werd de plaats van de Manson-moorden in 1969. Het werd in 1994 gesloopt om de locatie van zijn tragische geschiedenis te bevrijden. Het adres werd veranderd in 10066 Cielo Drive, en een nieuw gebouw staat nu op het terrein. Deze verdwenen woning documenteert hoe architectuur verbonden kan raken met duistere gebeurtenissen die een plaats voor altijd tekenen.

Kowloon Walled City was een versterkte nederzetting in Hongkong die tussen 1987 en 1993 ongeveer 33.000 bewoners huisvestte op slechts 2,6 hectare. Deze zelfbesturende enclave ontstond uit een Chinees militair fort en ontwikkelde zich tot een woongebied met gebouwen tot 14 verdiepingen hoog. De autoriteiten gaven in 1987 opdracht tot sloop, uitgevoerd tussen 1993 en 1994.

Dit federale gebouw stond in het hart van Oklahoma City en huisvestte talrijke overheidsinstanties en publieke diensten. Het Alfred P. Murrah Federal Building was een administratieve structuur van negen verdiepingen uit de jaren zeventig die kantoren bood voor sociale zekerheid, wetshandhaving en andere federale afdelingen. Op de ochtend van 19 april 1995 verwoestte een bomaanslag het gebouw volledig en kwamen 168 mensen om het leven. De explosie rukte de gehele noordgevel weg en beschadigde honderden omliggende gebouwen in het stadscentrum. Na de aanslag werden de ruïnes opgeruimd en kwam er een gedenkteken met een park, een spiegelend waterbekken en 168 lege bronzen stoelen, één voor elk slachtoffer.

Deze sportarena stond in Boston van 1928 tot 1995 en herbergde ijshockey en basketbalwedstrijden. De Boston Garden stond bekend om zijn smalle gangpaden, houten stoelen en de vaak wazig lucht tijdens wedstrijden. Het gebouw was de thuisbasis van de Boston Bruins en Boston Celtics en was getuige van vele kampioenschappen. In 1995 werd de structuur afgebroken en vervangen door een nieuwe arena. Het gebouw documenteert de geschiedenis van de Amerikaanse sportarchitectuur in het begin van de 20e eeuw en de ontwikkeling van professionele sport in de Verenigde Staten.

De Kingdome was een multifunctioneel stadion in het industriële district van Seattle dat 24 jaar lang wedstrijden in American football, honkbal, basketbal en voetbal organiseerde. Deze betonnen koepel met een overspanning van ongeveer 201 meter opende in 1976 en was destijds een van de grootste vrijstaande koepeldaken ter wereld. Het stadion bood plaats aan meer dan 65.000 toeschouwers bij footballwedstrijden en werd bekend om zijn luidruchtige omgeving, omdat het lawaai van de fans onder het lage plafond weerkaatste. In 2000 werd deze structuur gecontroleerd opgeblazen om plaats te maken voor moderne sportfaciliteiten, wat het einde van een tijdperk in de sportgeschiedenis van Seattle markeerde.

Deze monumentale Boeddhabeelden werden direct in de zandsteenkliffen van de Bamiyan-vallei uitgehouwen en bereikten hoogtes van 55 en 37 meter. Het grotere beeld, afgebeeld in saffraan gekleurde gewaden, en het kleinere in karmijnrood dienden eeuwenlang als spirituele oriëntatiepunten voor reizigers en handelaren langs de Zijderoute. De beelden dateren uit de 6e eeuw en combineerden Gandhara-Griekse kunsttradities met boeddhistische iconografie.

De Tiger Balm Tuinen waren een themapark in Singapore dat in de jaren 1930 door de familie Aw werd gebouwd. De tuinen presenteerden scènes en figuren uit de Chinese mythologie en folklore als promotie voor de medicinale zalf Tiger Balm. Bezoekers konden door secties wandelen met beelden van goden, demonen en legendarische personages. Het park sloot in 2001 en werd vervolgens gesloopt.

Deze tweelingtorens stonden in het hart van Manhattan en bepaalden ruim drie decennia lang de skyline van New York. Het World Trade Center bestond uit twee opvallende hoogbouw die eind jaren zestig werd gebouwd en herkend werd aan hun hoogte en hun strakke, moderne vormgeving. De torens dienden als belangrijk centrum voor handel en financiën en huisvestten kantoren van internationale bedrijven. In 2001 werden ze verwoest bij een terroristische aanslag, waardoor ze een symbool werden van een keerpunt in de recente geschiedenis.

Dit hotel stond van het midden van de jaren zeventig tot 2001 in het zuiden van Manhattan, als onderdeel van het World Trade Center-complex. Het gebouw had tweeëntwintig verdiepingen en bevond zich direct naast de noordelijke toren. Gasten kwamen binnen door een lobby met glazen wanden, en de bovenste verdiepingen boden uitzicht over de haven en de stad. Op 11 september 2001 werd het volledig verwoest toen de Twin Towers instortten. Het puin begroef het hele gebouw eronder.

Deze wolkenkrabber maakte deel uit van het World Trade Center complex in Manhattan en werd verwoest in 2001. Het was een kantoorgebouw met meerdere verdiepingen, opgetrokken uit staal en beton. De structuur behoorde tot het grotere geheel van torens in het financiële district van New York en herbergde verschillende bedrijven en overheidsinstanties. Na de instorting van de hoofdtorens stortte ook dit gebouw op dezelfde dag in. De locatie werd later herbouwd met een nieuwe toren met dezelfde naam, die sinds 2006 staat en de skyline van de wijk opnieuw heeft vormgegeven.

De Old Man of the Mountain was een natuurlijke rotsformatie in de White Mountains die op 1158 meter hoogte een herkenbaar menselijk gezichtsprofiel vertoonde. Dit geologisch verschijnsel bestond uit vijf horizontale granieten richels op Cannon Mountain. Het profiel mat ongeveer 12 meter in hoogte en stak 8 meter uit de rotswand. Op 3 mei 2003 stortte de formatie in door natuurlijke erosie en vorstmeteorologie, waarmee een einde kwam aan haar geschatte 12.000 jaar durende bestaan sinds de laatste ijstijd.

Het oorspronkelijke Wembleystadion werd in 1923 gebouwd voor de British Empire Exhibition en ontwikkelde zich tot het belangrijkste voetbalstadion van Engeland. De constructie omvatte twee karakteristieke torens die de hoofdingang flankeerden, elk 35 meter hoog en het herkenningspunt van het complex vormden. Het stadion bood plaats aan 82.000 toeschouwers en was gastheer voor talrijke internationale voetbalwedstrijden, FA Cup-finales en grote muziekoptredens. Na tachtig jaar gebruik vond de sloop plaats in 2003 om ruimte te maken voor een moderne vervangende faciliteit.

Maine Road was het thuisstadion van Manchester City Football Club van 1923 tot 2003. Dit voetbalstadion stond in de wijk Moss Side en kon op zijn hoogtepunt meer dan 80.000 toeschouwers herbergen. De accommodatie was gastheer van veel belangrijke wedstrijden, waaronder interlands en halve finales van de FA Cup. Na de verhuizing van de club naar het City of Manchester Stadium werd Maine Road in 2004 gesloopt. Een woonwijk staat nu op de plek en herinnert aan de geschiedenis van de locatie.

Dit pretpark in Houston was ruim drie decennia in bedrijf voordat het in 2005 definitief sloot. Het terrein bevatte achtbanen, gezinsattracties en themagebieden die bezoekers uit heel Texas en naburige staten trokken. Het park opende begin jaren zestig naast het Astrodome-stadion als onderdeel van een groter entertainmentcomplex. Na de sluiting werden attracties gedemonteerd en verkocht aan andere locaties, terwijl het land werd vrijgemaakt voor woningbouw. Deze sluiting markeerde het einde van een tijdperk voor entertainment in Houston en toont hoe economische beslissingen kunnen leiden tot de verwijdering van lang bestaande recreatiefaciliteiten.

Dit hotel stond van 1967 tot 2006 in het centrum van Moskou, op een paar stappen van het Kremlin en het Rode Plein. Het complex was een van de grootste hotels van Europa, met meer dan drieduizend kamers verdeeld over twaalf verdiepingen. De architectuur volgde de naoorlogse Sovjet-stijl, met zware betonconstructies en functionele indelingen. Gasten van over de hele wereld verbleven hier tijdens de Olympische Spelen van 1980 en andere staatsgebeurtenissen. Kamers waren eenvoudig ingericht, de gangen lang en de openbare ruimtes uitgestrekt. Na het einde van de Sovjet-Unie verloor het gebouw relevantie en voldeed het niet meer aan de standaarden van moderne gastvrijheid. De regering besloot in 2006 het te slopen om ruimte te maken voor een nieuw stedelijk ontwikkelingsproject.

Dit stadion was van 1913 tot 2006 de thuisbasis van Arsenal Football Club in Highbury, een woonwijk in het noorden van Londen. Het complex bood plaats aan ongeveer 38.000 toeschouwers en stond bekend om zijn traditionele Engelse architectuur met tribunes van rode baksteen. Na de verhuizing van de club naar het Emirates Stadium werd het Arsenal Stadium gesloopt en vervangen door woningen, hoewel de historische gevel van de oosttribune behouden bleef. Het wooncomplex dat nu Highbury Square heet herinnert aan de lange voetbalgeschiedenis van deze plek, waar generaties supporters hun team aanmoedigden.

Deze brug droeg Interstate 35W over de Mississippi in het centrum van Minneapolis, waarbij de twee rivieroevers werden verbonden als belangrijke verkeersroute. De stalen constructie met acht rijstroken uit de jaren zestig stortte in augustus 2007 tijdens de avondspits in, waarbij voertuigen en mensen in de rivier vielen. De instorting gebeurde zonder waarschuwing en leidde tot een brede heroverweging van brugveiligheid in heel Noord-Amerika. Een nieuwe brug staat nu op dezelfde locatie en voert het verkeer over de rivier.

Dit gebouw huisvestte het parlement van de Duitse Democratische Republiek in Berlijn en werd afgebroken na de hereniging. De constructie uit de jaren zeventig bevatte niet alleen de vergaderzaal, maar ook een theater, restaurants en een bowlingbaan. De bronskleurige glazen gevels weerspiegelden de omgeving en bepaalden het stadsbeeld aan de Marx-Engels-Platz. Na het einde van de DDR stond het paleis jarenlang leeg voordat het tussen 2006 en 2008 volledig werd verwijderd. Het herbouwde Berliner Stadtschloss staat nu op de vroegere locatie.

Dit stadion stond in Miami en was tientallen jaren lang een centrum voor American football. De structuur bood plaats aan meer dan 70.000 toeschouwers en was de thuisbasis van verschillende sportteams. Het gebouw uit de jaren dertig was gastheer voor universitaire wedstrijden, professionele teams en internationale voetbaltoernooien. De open betonconstructie volgde de stijl van vroegmoderne openbare sportgebouwen. In 2008 werd het stadion gesloopt om plaats te maken voor een nieuw honkbalstadion. Het Miami Orange Bowl behoort tot de verdwenen architectonische structuren die verloren gingen door stedelijke herontwikkeling.

Dit stadion aan de westelijke oever van de Hudson River diende ruim dertig jaar als thuisbasis voor twee professionele footballteams en bood plaats aan ongeveer tachtigduizend toeschouwers. De constructie van beton en staal werd in 2010 gesloopt toen de teams naar een nieuwe locatie ernaast verhuisden. Gedurende de jaren van gebruik was het terrein ook gastheer voor talrijke concerten en internationale voetbalwedstrijden die grote menigten uit de regio New York trokken.

De Dome of Light was een groot glazen mozaïek dat in 2008 werd geïnstalleerd in het Formosa Boulevard Station van de metro van Kaohsiung. Dit kunstwerk besloeg 4500 vierkante meter en bestond uit meer dan 4500 glazen panelen ontworpen door de Italiaanse kunstenaar Narcissus Quagliata. Het mozaïek beeldde de thema's water, aarde, licht en vuur uit en vormde 's werelds grootste glassculptuur in een metrostation. Tijdens renovatiewerkzaamheden aan het station werd dit mozaïek verwijderd van zijn oorspronkelijke locatie.

Dit stadion stond in de wijk Hunters Point in San Francisco en bood jarenlang onderdak aan honkbal- en footballteams. De accommodatie opende in 1960 en werd bekend om de harde wind vanaf de Stille Oceaan die wedstrijden onvoorspelbaar maakte. Fans herinneren zich koude avonden en de open ligging bij de baai. Het stadion werd gesloopt in 2015 nadat beide teams naar nieuwere faciliteiten verhuisden.

Dit voetbalstadion in Londen stond meer dan een eeuw lang bij het station Upton Park. Als thuisbasis van West Ham United opende het in 1904 en bood het plaats aan meer dan 35.000 toeschouwers. Het terrein stond bekend om zijn nabije sfeer op wedstrijddagen, wanneer supporters de krappe tribunes vulden. Betonnen en stalen tribunes leken ingebed in de woonwijk, omringd door Victoriaanse rijtjeshuizen en winkelstraten. De Boleyn Ground werd in 2016 gesloopt nadat de club naar het Olympisch Stadion verhuisde. Een woningcomplex staat nu op de plek.

Dit waterpark aan Bay Lake in Florida behoorde tot de eerste pretparken van Disney World. Het opende in 1976 en trok bezoekers met kunstmatige zandstranden, waterglijbanen en zwemgebieden die een natuurlijke rivier moesten nabootsen. De voorzieningen gebruikten gefilterd water uit het aangrenzende meer en boden gezinnen een rustiek alternatief voor de andere Disney-attracties. Na jaren van dalende bezoekersaantallen en stijgende onderhoudskosten sloot dit park voorgoed in 2001 en werd het later volledig gesloopt.

Dit attractiepark met middeleeuwse thematiek in Chorley werd gebouwd op de locatie van het voormalige tankstation Charnock Richard. Het terrein opende in 1983 en bood attracties, achtbanen en themagebieden gebaseerd op de Arthurlegende. Bezoekers konden door nagebouwde kastelen en ridderzalen lopen terwijl shows met steektoernooien en valkerij de historische sfeer versterkten. Het park werd een populaire bestemming voor gezinnen in Noordwest-Engeland en behield zijn middeleeuwse vormgeving gedurende meer dan twee decennia. Na financiële problemen sloot de voorziening definitief in 2012 en werd later gesloopt.

Het Azure Window was een natuurlijke boog van kalksteen gelegen aan de kust van Gozo. De boog rees ongeveer 28 meter boven de zeespiegel en had een spanwijdte van circa 25 meter. De formatie ontwikkelde zich over duizenden jaren door voortdurende golf- en winderosie van de kustrotsen. In maart 2017 stortte het Azure Window in tijdens een storm, na jaren van geologische waarschuwingen over de voortschrijdende instabiliteit van de structuur.

Dit stadion stond aan de oevers van de Manzanares in het zuiden van Madrid en diende tientallen jaren als thuishaven van Atlético Madrid. Vicente Calderón opende in 1966 en bood plaats aan meer dan 50.000 toeschouwers. De tribunes strekten zich uit langs de rivier terwijl een snelweg direct onder de hoofdtribune doorliep. Het stadion werd in 2017 gesloopt om plaats te maken voor woningen en groene ruimtes. Vandaag blijven alleen foto's en herinneringen over van wedstrijddagen, wanneer duizenden supporters door de smalle straten van de buurt trokken.

De Morandi-brug was een snelwegviaduct dat de A10-autosnelweg over de rivier de Polcevera in Genua voerde. De brug werd tussen 1963 en 1967 gebouwd naar een ontwerp van ingenieur Riccardo Morandi, had een totale lengte van 1182 meter en bestond uit 11 overspanningen ondersteund door gewapend betonnen pylonen. De constructie gebruikte voorgespannen betonkabels als dragende elementen. Op 14 augustus 2018 stortte een centraal gedeelte van 210 meter in tijdens een zware onweersbui, waarbij 43 mensen omkwamen en verschillende woongebouwen onder de brug werden verwoest. De tragedie leidde tot nationale debatten over de staat van de Italiaanse infrastructuur en het onderhoud van verouderende constructies.

Dit snelwegviaduct in Genua werd voltooid in 1967 en verbond de stad met de kust en het achterland. De constructie rustte op slanke betonnen pilaren en liep over dichtbevolkte woonwijken, industriële installaties en een rivier. Het stortte in augustus 2018 in tijdens een zware storm, waarbij tientallen mensen omkwamen. Het viaduct vormde een belangrijk deel van het Italiaanse wegennet en werd vervangen door een nieuwe oversteek die in 2020 werd geopend.

Dit museum bewaart de herinnering aan een van de eerste McDonald's-restaurants en toont voorwerpen die verband houden met de geschiedenis van de fastfoodketen in de Verenigde Staten. De tentoonstelling omvat foto's, originele artikelen en replica's uit de beginjaren van het bedrijf. Bezoekers kunnen volgen hoe snelservicerestaurants zich verspreidden in de Amerikaanse samenleving en begrijpen welke rol dit specifieke gebouw speelde in die ontwikkeling voordat het verdween.

Deze markt voorzag Tokio meer dan 80 jaar lang van verse vis en zeevruchten. De handelaren begonnen hun werk voor zonsopgang, wanneer de kopers tonijn en andere vangsten inspecteerden. Lange rijen kramen vulden de grote hallen, waar vishandelaren hun waar uitstallen en koks uit restaurants hun aankopen deden. De geur van zout water en ijs hing in de lucht terwijl vorkheftrucks tussen de smalle gangpaden manoeuvreerden. In 2018 sloot deze markt en verhuisde naar een nieuwe locatie.

Dit wooncomplex in de wijk Poplar in Londen was een van de laatste grote voorbeelden van naoorlogse Britse architectuur in brutalistische stijl. Robin Hood Gardens bestond uit twee lange betonnen blokken die een groene binnenplaats omsloten. Het in 1972 voltooide project was ontworpen als sociale woningbouw, met gemeenschappelijke ruimtes en verhoogde loopbruggen bedoeld om bewoners te verbinden. De architecten wilden verticaal wonen combineren met openbare buitenruimtes. Ondanks het historische belang werd het gebouw tussen 2017 en 2018 gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. Dit verdwenen complex behoort tot de gedocumenteerde architecturale verliezen, en de sloop benadrukt de spanning tussen behoud en stedelijke vernieuwing.

Dit granieten monument stond van 1980 tot 2022 in Elbert County en droeg inscripties in acht talen, bedoeld als richtlijnen voor een toekomstige beschaving. Het geheel bestond uit zes platen van ongeveer 6 meter hoog en was astronomisch uitgelijnd om zonneposities en hemelgebeurtenissen te markeren. Na een bomaanslag die de structuur beschadigde, werd het volledig gesloopt, waarmee het verlies van een omstreden monument uit het late moderne tijdperk gedocumenteerd is.

Deze toren in Ginza belichaamde de Japanse Metabolisme-beweging, die architectuur als een levend organisme begreep. De Nakagin Capsule Tower bestond uit geprefabriceerde capsules die aan een centrale kern waren bevestigd. Elke capsule functioneerde als een cel: klein, efficiënt, voorzien van alles wat nodig was. Bewoners konden theoretisch hun capsule vervangen of uitwisselen. Het gebouw verrees in 1972 als experiment in flexibel wonen. De buitenkant zag eruit als een verzameling dozen met ronde ramen. Ondanks het vernieuwende concept raakte de toren in verval en werden de capsules nooit uitgewisseld zoals oorspronkelijk bedacht. In 2022 verdween dit icoon van experimentele architectuur door sloop.