Actieve vulkanen wereldwijd: online kaart

De Cotopaxi verheft zich tot 5897 meter boven zeeniveau in de Andes en vormt de tweede hoogste berg van Ecuador. Als een van de meest actieve vulkanen van het land vertoont hij verschillende vormen van vulkanische activiteit met regelmatige erupties die zijn geologische kenmerken vormen. Deze met sneeuw bedekte stratovulkaan documenteert de geologische krachten van de aarde door zijn historische uitbarstingen en voortdurende vulkanische activiteit, waardoor hij een belangrijk voorbeeld is van de Andesgeologie.

De Mount Saint Helens is een actieve stratovulkaan in de Cascade Range die wereldwijde aandacht kreeg door zijn uitbarsting in 1980. Tijdens deze uitbarsting verloor de vulkaan meer dan 400 meter van zijn hoogte en vernietigde de omringende bossen over een gebied van 600 vierkante kilometer. De uitbarsting produceerde een laterale explosie die een massieve aswolk de atmosfeer in stuurde en pyroclastische stromen genereerde. Deze vulkaan toont de geologische processen van de subductie van de Juan de Fuca-plaat onder de Noord-Amerikaanse plaat en blijft een actief onderzoeksgebied voor vulkanologen.

Deze stratovulkaan op het Japanse hoofdeiland bereikt een hoogte van 3776 meter en is actief gebleven sinds de laatste uitbarsting in 1707. De berg heeft de Japanse cultuur en geschiedenis eeuwenlang gevormd. Zijn symmetrische vorm en aanwezigheid in kunst en literatuur maken hem tot een centraal element van de Japanse identiteit. Mount Fuji maakt deel uit van de collectie actieve vulkanen wereldwijd die de geologische krachten van de aarde documenteren. Zijn eerdere uitbarstingen en voortdurende seismische activiteit tonen de vulkanische processen die de aardkorst vormen.

De Eyjafjallajökull ligt onder een gletsjer van 1666 meter in de zuidelijke regio van IJsland. Deze vulkaan brak voor het laatst uit in 2010 en produceerde een aswolk die leidde tot uitgebreide vliegverboden over Europa. De uitbarsting duurde enkele weken en beïnvloedde het internationale luchtverkeer aanzienlijk. De vulkaan vormt samen met zijn gletsjer een kenmerkend geologisch verschijnsel van IJsland en documenteert de vulkanische activiteit langs de Midden-Atlantische Rugzone.

De Krakatau ligt in de Straat Soenda tussen Java en Sumatra. Deze vulkaan beleefde in augustus 1883 een van de krachtigste gedocumenteerde uitbarstingen in de geschiedenis, waarbij ongeveer 36.000 mensen om het leven kwamen. De explosie vernietigde twee derde van het oorspronkelijke eiland en genereerde tsunamigolven die kustgemeenschappen in de hele regio verwoestten. De uitbarsting veroorzaakte atmosferische verstoringen die wereldwijd werden waargenomen, waaronder temperatuurdalingen en ongewone zonsondergangen gedurende meerdere jaren. Sinds 1927 groeit op deze locatie een nieuwe vulkanische kegel genaamd Anak Krakatau (Kind van Krakatau), die actief blijft en de voortdurende geologische processen binnen deze vulkanische zone documenteert.

Deze schildvulkaan op Big Island strekt zich uit over 5000 vierkante kilometer en bereikt 4169 meter boven zeeniveau. De Mauna Loa behoort tot de actiefste vulkanen op aarde en documenteert basaltische vulkanische activiteit door regelmatige uitbarstingen die bijdragen aan de uitbreiding van de Hawaiiaanse eilandengroep. Zijn brede, platte vorm ontstaat door vloeibare lavastromen.

De Vesuvius is een stratovulkaan die de Romeinse steden Pompeii en Herculaneum in 79 n.Chr. verwoestte door pyroclastische stromen en asval. De vulkaan verheft zich tot ongeveer 1.281 meter boven de Baai van Napels. De uitbarsting van het jaar 79 begroef beide steden onder meerdere meters vulkanisch materiaal, waardoor gebouwen, kunstwerken en menselijke resten bewaard bleven. De Vesuvius maakt deel uit van de Campanische vulkaanboog en ligt op de botsingszone tussen de Afrikaanse en Euraziatische tektonische platen. Als enige actieve vulkaan op het Europese vasteland vormt hij een potentieel gevaar voor de dichtbevolkte regio rond Napels.

De Etna, een vulkaan gelegen ten zuiden van Catania op Sicilië, reikt tot 3.326 meter hoogte en is daarmee de hoogste actieve vulkaan van Europa. Met meer dan 200 zijkraters documenteert de vulkaan een geologische geschiedenis die teruggaat tot 1500 v.Chr. De uitbarstingen van de Etna hebben gedurende duizenden jaren het landschap en het leven van de regio gevormd. Als een van de meest actieve vulkanen ter wereld toont hij diverse vormen van vulkanische activiteit, van lavastromen tot explosieve uitbarstingen, en biedt inzichten in de geologische krachten van de aarde.

De Yellowstone-caldera is een supervulkaan die zich uitstrekt over een oppervlakte van 9000 vierkante kilometer. Deze vulkaan genereert talrijke geothermische verschijnselen, waaronder geysers, hete bronnen en modderpotten. Vulkanische activiteit onder het oppervlak voedt deze thermale fenomenen, die behoren tot de meest uitgebreide geothermische systemen ter wereld. De caldera ontstond door meerdere massale erupties, waarvan de meest recente plaatsvond ongeveer 640.000 jaar geleden.

De Kilauea is een schildvulkaan op Hawaï die sinds 1983 voortdurend lavastromen produceert en daarbij nieuw land vormt in de Stille Oceaan. Met een hoogte van 1.247 meter behoort deze vulkaan tot de actiefste ter wereld. De erupties vinden voornamelijk plaats vanuit de hoofdkrater en vanuit spleten langs de riftzones. De vloeibare basaltlava stroomt vaak over aanzienlijke afstanden naar de zee, waar het bij contact met het water stolt en de kustlijn uitbreidt. De Kilauea documenteert aldus actieve vulkanische processen en de voortdurende transformatie van de Hawaiiaanse eilandengroep door geologische krachten.

De Popocatépetl is een 5.426 meter hoge stratovulkaan die regelmatig as uitstoot en stoomwolken uit zijn krater vrijlaat. Deze actieve vulkaan in Midden-Mexico toont voortdurende vulkanische activiteit met frequente uitbarstingen die asafzettingen in de omliggende regio produceren. De topkrater van de vulkaan produceert continu stoom- en gaspluimen die zichtbaar zijn vanuit nabijgelegen gemeenschappen.

Deze caldera in de zuidelijke Egeïsche Zee ontstond door het instorten van een vulkanisch systeem ongeveer 3600 jaar geleden. De instorting creëerde een met water gevulde depressie met steile kliffen die tot 300 meter boven de zee uitsteken. De caldera documenteert een van de grootste vulkanische uitbarstingen in de menselijke geschiedenis en toont geologische processen die plaatsvinden tijdens zeer explosieve erupties. Het hoofdeiland in de vorm van een halve maan en kleinere eilanden omringen het centrale bekken, waar onderzeese vulkanische activiteit voortduurt. Deze formatie illustreert de dynamische geologische krachten die eilandvulkanen in de Middellandse Zee vormgeven.

De Kilimanjaro is een slapende vulkaan in Tanzania die 5895 meter hoog reikt, waarmee het de hoogste berg van Afrika is. Deze vulkaan bestaat uit drie vulkanische kegels: Kibo, de jongste en hoogste, Mawenzi, een sterk geërodeerde top, en Shira, de oudste en meest afgebroken kegel aan de westelijke zijde. De Kilimanjaro toont verschillende fasen van vulkanische ontwikkeling en documenteert geologische processen die zich over ongeveer een miljoen jaar uitstrekken. Het massief ontstond door herhaalde vulkanische activiteit langs de Oost-Afrikaanse Slenk en toont de tektonische krachten die de Afrikaanse hoogvlakten vormden.

De Pinatubo ligt op het Filipijnse eiland Luzon en is een stratovulkaan die eeuwenlang grotendeels rustig bleef. In juni 1991 beleefde deze vulkaan een van de krachtigste erupties van de 20e eeuw, waarbij ongeveer 10 kubieke kilometer vulkanisch materiaal vrijkwam. De eruptie zond askolommen tot hoogten van 35 kilometer en genereerde pyroclastische stromen die meerdere valleien vulden. Zwaveldioxide-emissies vormden een aerosollaag in de stratosfeer die zonlicht reflecteerde en de mondiale gemiddelde temperaturen het volgende jaar met ongeveer 0,5 graden Celsius verlaagde. De eruptie liet een topkrater achter met een diameter van 2,5 kilometer, die zich later met regenwater vulde en een kratermeer vormde. De Pinatubo documenteert het vermogen van vulkanen om wereldwijde klimaatsystemen te beïnvloeden.

De Galeras rijst op tot 4276 meter nabij de stad Pasto en behoort tot de meest actieve vulkanen van Colombia. Sinds 1989 vertoont deze stratovulkaan toegenomen seismische activiteit met frequente uitbarstingen en gasemissies. Zijn ligging nabij een grote stad maakt hem tot een van de meest gemonitorde vulkanen van het land. De krater vertoont fumarolische activiteit, en de vulkanische gesteenten documenteren een lange geschiedenis van uitbarstingen die geologische processen van de aardkorst illustreren.

De Merapi is een actieve stratovulkaan in Indonesië die 2968 meter hoog is. Sinds 1548 zijn meer dan 80 uitbarstingen gedocumenteerd die regelmatig pyroclastische stromen produceren. Deze stromen van heet gas, as en gesteentefragmenten bewegen zich met hoge snelheid langs de hellingen naar beneden. De vulkaan ligt op het eiland Java en behoort tot de meest actieve vulkanen van de regio. Zijn geologische activiteit maakt hem tot een significant voorbeeld van vulkanisme in de Pacifische Vuurring.

Mount Rainier is een 4392 meter hoge stratovulkaan en de hoogste berg in de Cascade Range. Deze actieve vulkaan in het westen van Washington behoort tot de gevaarlijkste vulkanen van de Verenigde Staten vanwege de nabijheid van het grootstedelijk gebied Seattle-Tacoma. De zwaar begletserde berg bevat het grootste gletsjersysteem van een enkele berg in de aaneengesloten Verenigde Staten. De laatst bekende uitbarstingen vonden plaats in de 19e eeuw, maar de geologische omstandigheden vereisen voortdurende monitoring vanwege mogelijke lahars die dichtbevolkte valleien zouden kunnen bedreigen.

Deze vulkaan ligt 20 kilometer van Reykjavík en bevat een toegankelijke magmakamer. Þríhnúkagígur behoort tot de weinige vulkanen wereldwijd waar bezoekers via rondleidingen kunnen afdalen in de lege magmakamer. De kamer meet ongeveer 50 meter in de breedte en 200 meter in de diepte. Deze ondergrondse ruimte ontstond na een uitbarsting die ongeveer 4000 jaar geleden plaatsvond, en documenteert de vulkanische activiteit in de hoofdstedelijke regio van IJsland.

De Stromboli behoort tot de actiefste vulkanen van Europa en ligt op een eiland in de Tyrreense Zee ten noorden van Sicilië. Deze stratovulkaan vertoont bijna continue explosieve erupties die al meer dan 2000 jaar gedocumenteerd zijn en elke 15 tot 20 minuten kleine aswolken en gloeiende rotsfragmenten uitstoten. De eruptieactiviteit is zo regelmatig dat deze Stromboliaans wordt genoemd en als referentie dient voor een bepaald vulkaantype wereldwijd. De lavastromen van de Stromboli stromen langs de Sciara del Fuoco, een steil kanaal aan de noordwestflank dat rechtstreeks in zee uitmondt. Op het eiland wonen ongeveer 500 mensen verspreid over twee nederzettingen, die daar verblijven ondanks de voortdurende vulkanische activiteit.

De Piton de la Fournaise op Réunion behoort tot de actiefste vulkanen op aarde, met gemiddeld elke negen maanden een uitbarsting. Deze schildvulkaan in het zuidoosten van het eiland vormt een centraal onderdeel van deze verzameling actieve vulkanen, omdat hij lavastromen produceert die over zijn flanken naar de Indische Oceaan stromen. De uitbarstingen ontstaan door een hotspot in de mantel, vergelijkbaar met de Hawaiiaanse vulkanen. De vulkaan ligt binnen het Nationaal Park Réunion en zijn krater Dolomieu bereikt een diepte van ongeveer 100 meter. Recente uitbarstingen hebben verschillende dorpen bedreigd en nieuw land gecreëerd waar de lava de zee instroomde.

De Erta Ale is een schildvulkaan in de Ethiopische Afar-driehoek, bekend om zijn permanente lavameer. Deze vulkaan maakt deel uit van de Danakil-depressie en het Oost-Afrikaanse Riftsysteem, waar tektonische platen uit elkaar bewegen. De krater op de top bevat een lavameer van gesmolten basaltisch gesteente bij temperaturen van ongeveer 1090 graden Celsius. Erupties van de Erta Ale produceren vloeibare lavastromen die kenmerkend zijn voor schildvulkanen. De vulkaan verheft zich ongeveer 610 meter boven de zeespiegel in een van de geologisch meest actieve regio's van Afrika.

De Nyiragongo is een stratovulkaan in het Virungagebergte die een van de grootste lavameren ter wereld herbergt. De lava van deze vulkaan kenmerkt zich door zijn uitzonderlijke stroomsnelheid, die tijdens erupties snelheden tot 100 kilometer per uur kan bereiken. De laatste grote uitbarsting in 2002 verwoestte een aanzienlijk deel van de nabijgelegen stad Goma en dwong honderdduizenden mensen op de vlucht. Het permanente lavameer in de krater biedt een kijk in de diepten van de aardkorst en maakt het mogelijk vulkanische processen waar te nemen die bij andere vulkanen in deze collectie alleen tijdens eruptiefasen optreden.

De Sakurajima is een actieve stratovulkaan op het eiland Kyushu in de baai van Kagoshima. Deze vulkaan behoort tot de actiefste van Japan en produceert regelmatig explosieve erupties die aswolken tot enkele kilometers hoogte uitstoten. Sinds 1955 bevindt de Sakurajima zich in een fase van voortdurende activiteit met frequente kleinere uitbarstingen die vulkanische as afzetten op de nabijgelegen stad Kagoshima. De vulkaan was oorspronkelijk een eiland, maar raakte verbonden met het schiereiland Osumi door een massale lavastroom in 1914. Bewoners van de regio hebben zich aangepast aan het leven nabij deze vulkaan en gebruiken vroege waarschuwingssystemen om de activiteit te monitoren.

De Mayon is een actieve stratovulkaan in de provincie Albay op het eiland Luzon. De berg rijst tot ongeveer 2460 meter boven zeeniveau en vertoont een symmetrische kegelvorm. De vulkaan kent regelmatige uitbarstingen die aswolken en pyroclastische stromen produceren. De hellingen van de berg bevatten erosiekanalen die lahars transporteren tijdens regenval. Binnen deze collectie illustreert de Mayon de dynamiek van stratovulkanen in de Stille Oceaan, waarvan de explosieve activiteit voortkomt uit de subductie van de Filippijnse plaat.

De Taal op het eiland Luzon behoort tot de actiefste vulkanen van de Filipijnen en ligt ongeveer 50 km ten zuiden van Manilla. Deze caldera ontstond door meerdere explosieve uitbarstingen die het instorten van het oorspronkelijke vulkanische bouwwerk veroorzaakten. Binnen het Taalmeer verheft zich een vulkanische kegel die zelf een kratermeer bevat. Het systeem heeft sinds de 16e eeuw meer dan 30 uitbarstingen geregistreerd, waaronder die van 1911 waarbij meer dan 1.300 mensen om het leven kwamen. De meest recente significante activiteit in januari 2020 leidde tot de evacuatie van tienduizenden bewoners uit omliggende gemeenschappen in de provincie Batangas.

De Yasur is een actieve vulkaan op het eiland Tanna in Vanuatu die regelmatige erupties produceert en bezoekers de mogelijkheid biedt vulkanische activiteit van dichtbij te observeren. Deze stratovulkaan werpt meerdere keren per uur gloeiende lavabommen en aswolken uit, waardoor het een van de meest toegankelijke actieve vulkanen ter wereld is. De Yasur speelt een belangrijke rol in het leven van de lokale bevolking, die zijn activiteit al eeuwenlang observeert en in hun cultuur heeft geïntegreerd, terwijl hij laat zien hoe vulkanische processen in de Pacifische regio landschappen vormen en gemeenschappen beïnvloeden.

De Ruapehu is een actieve stratovulkaan in het Tongariro National Park op het Noordereiland van Nieuw-Zeeland. Met een hoogte van 2797 meter is het het hoogste punt van het Noordereiland en herbergt het een kratermeer van 0,5 vierkante kilometer op zijn top. De vulkaan staat bekend om zijn periodieke uitbarstingen, waaronder grote gebeurtenissen in 1995 en 1996 die aswolken over grote delen van de regio verspreidden. De flanken van de Ruapehu dragen verschillende gletsjers en dienen tijdens de wintermaanden als skigebieden. De vulkanische activiteit wordt continu gemonitord, aangezien plotselinge uitbarstingen zonder waarschuwing kunnen plaatsvinden en laharmodderstromen een gevaar vormen voor de omliggende valleien.

De Volcán de Fuego is een van de actiefste stratovulkanen van Midden-Amerika en behoort tot de drie actieve vulkanen van Guatemala. Sinds zijn eerste gedocumenteerde uitbarsting in 1524 vertoont deze vulkaan regelmatige activiteit die explosieve erupties, pyroclastische stromen en asuitstoot omvat. De vulkaan reikt tot een hoogte van 3763 meter boven de zeespiegel nabij de stad Antigua Guatemala. Zijn frequente activiteit heeft geleid tot evacuaties van omliggende gemeenschappen en blijft het leven beïnvloeden van lokale bevolkingsgroepen die landbouw bedrijven in de vruchtbare vulkanische bodems van de regio.

De Villarrica is een stratovulkaan in de regio Araucanía in Chili en behoort tot de actiefste vulkanen van Zuid-Amerika. De top bereikt 2.847 meter hoogte en herbergt een permanent lavameer in de krater. Meer dan 60 uitbarstingen zijn gedocumenteerd sinds de 16e eeuw, waarbij 1971 een bijzonder intense fase markeerde. De vulkanische activiteit manifesteert zich door regelmatige Stromboliaanse explosies en lavastromen die herhaaldelijk de beboste hellingen hebben bereikt. De vulkaan ligt binnen een nationaal park en trekt veel bergbeklimmers aan, terwijl de omliggende gemeenschappen door de herhaalde uitbarstingen voortdurend risico lopen.

De Nevado del Ruiz is een stratovulkaan in de Colombiaanse Andes die ongeveer 5.300 meter hoog oprijst in de Cordillera Central. Deze vulkaan heeft een gletsjerkalot waarvan het smeltwater tijdens uitbarstingen tot lahars kan leiden. In november 1985 veroorzaakte een uitbarsting de vernietiging van de stad Armero, waarbij meer dan 23.000 mensen omkwamen. Het uitgestrekte gletsjersysteem van de vulkaan voedt verschillende rivieren in de regio en ligt in het Los Nevados Nationaal Park. De vulkanische activiteit uit zich door fumarolen en seismische gebeurtenissen die voortdurend worden gemonitord.

De Poás is een actieve stratovulkaan in centraal Costa Rica, gelegen ongeveer 37 kilometer ten noorden van hoofdstad San José. De berg reikt tot 2708 meter boven zeeniveau en herbergt een van 's werelds grootste actieve kratermeren. De hoofdkrater meet ongeveer 1300 meter in doorsnede en bereikt een diepte van circa 300 meter. De vulkanische activiteit uit zich in regelmatige ontgassing, incidentele geysererupties en freatische explosies die zure dampen en as vrijgeven. De vulkaan ligt in het Nationaal Park Poás, waar de omliggende hooglanden nevelwouden combineren met landbouwgronden en geologische processen inbedden in een bewoond gebied. Recente eruptiefases vonden plaats tussen 2017 en 2018 met aanzienlijke asemissies.