Deze collectie presenteert belangrijke architectonische werken uit verschillende periodes en continenten. Van middeleeuwse kathedralen tot hedendaagse wolkenkrabbers documenteert de selectie de technische en esthetische ontwikkeling van gebouwontwerp. De vermelde gebouwen werden gecreëerd door invloedrijke architecten en hebben de evolutie van moderne architectuur gevormd. De lijst omvat religieuze structuren zoals gotische kerken en kloosters, openbare voorzieningen zoals musea en concertzalen, en woongebouwen die nieuwe bouwstandaarden hebben vastgesteld. Elk gebouw toont bijzondere constructieve oplossingen of stilistische kenmerken die bijdragen aan het begrip van architectuurgeschiedenis. De selectie biedt inzichten in verschillende bouwstijlen, materialen en constructiemethoden.
Bilbao, Spanje
Het Guggenheim Museum Bilbao opende in 1997 langs de rivier de Nervión en presenteert internationale hedendaagse kunstwerken in een gebouw van titanium. Architect Frank Gehry ontwierp de gebogen vormen die zich over meerdere niveaus uitstrekken. De collectie omvat werken van kunstenaars uit de 20e en 21e eeuw, samen met wisselende tentoonstellingen.
Sydney, Australië
Het Sydney Opera House is een centrum voor podiumkunsten met meerdere zalen gelegen op Bennelong Point in de haven van Sydney. Ontworpen door de Deense architect Jørn Utzon, heeft het gebouw kenmerkende witte schelpen als daksegmenten die een herkend symbool van Australië zijn geworden. Voltooid in 1973, herbergt het complex concertzalen, theaters en voorstellingsruimten voor opera, ballet en hedendaagse producties.
Pennsylvania, Verenigde Staten
Het Fallingwater House werd in 1939 ontworpen door Frank Lloyd Wright en staat direct boven een waterval in Mill Run. De constructie heeft horizontale betonplaten die zich uitstrekken over de beek. Het gebouw integreert natuurlijke rotsformaties in de binnenruimtes en verbindt architectuur met het omringende landschap. De woning diende als weekendverblijf voor de familie Kaufmann en geldt als een belangrijk voorbeeld van organische architectuur uit de 20e eeuw.
Chicago, Verenigde Staten
Het Robie House werd tussen 1909 en 1910 ontworpen door Frank Lloyd Wright en vertegenwoordigt een van de belangrijkste voorbeelden van Prairie School-architectuur in Amerika. Deze woning, gelegen in de wijk Hyde Park, kenmerkt zich door uitgesproken horizontale lijnen, ver uitkragende daken die voorbij de muren reiken en een integratie van binnen- en buitenruimtes. De constructie maakt gebruik van Romeinse baksteen, stalen balken en uitgebreide glas-in-loodramen die natuurlijk licht in de open woonruimtes brengen.
New York, Verenigde Staten
Het Flatiron Building is een 87 meter hoge wolkenkrabber met stalen frame, ontworpen door architect Daniel Burnham in 1902. Dit gebouw verrijst op het kruispunt van Fifth Avenue en Broadway in het district Manhattan. De driehoekige vorm volgt het wigvormige perceel tussen de twee straten. De gevel bestaat uit kalksteen en terracotta in de Beaux-Arts bouwstijl. Ten tijde van de voltooiing behoorde het tot de hoogste gebouwen van de stad en vertegenwoordigde het een belangrijke ontwikkeling in de moderne wolkenkrabber constructietechnieken.
Utrecht, Nederland
Het Rietveld Schröderhuis werd in 1924 gebouwd in Utrecht en geldt als een hoofdwerk van de Nederlandse De Stijl-beweging. Architect Gerrit Rietveld ontwierp deze woning in nauwe samenwerking met zijn opdrachtgeefster Truus Schröder-Schräder. De gevel toont geometrische vormen met rechte hoeken, horizontale en verticale lijnen, en de drie primaire kleuren rood, geel en blauw, aangevuld met wit, grijs en zwart. De bovenverdieping beschikt over beweegbare wanden die een flexibele ruimte-indeling mogelijk maken. Het gebouw staat sinds 2000 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
Parijs, Frankrijk
Het Centre Pompidou opende in 1977 en toont zijn technische infrastructuur aan de buitengevel met kleurgecodeerde leidingen en roltrappen. Het gebouw herbergt een museum voor moderne kunst, een openbare bibliotheek en ruimtes voor hedendaagse tentoonstellingen. De naar buiten gebrachte leidingen in rood, blauw, geel en groen duiden verschillende functies aan zoals verwarming, airconditioning, elektriciteit en water. De transparante roltrappen aan de hoofdgevel stellen bezoekers in staat om tijdens hun opstijging het historische Marais-district te bekijken.
Valencia, Spanje
La Muralla Roja is een wooncomplex in Valencia dat in 1973 werd voltooid door de Catalaanse architect Ricardo Bofill. Het gebouw combineert elementen van Arabische kasbah's met mediterrane architectuur en toont een kenmerkende geometrische structuur in verschillende tinten rood. Het complex bestaat uit meerdere verbonden terrasniveaus die met elkaar zijn verbonden door trappen, bruggen en binnenplaatsen. De karakteristieke rode kleurstelling contrasteert met blauwe en violette accenten in de binnenruimtes.
Parijs, Frankrijk
De Fondation Louis Vuitton opende in 2014 in het Bois de Boulogne en presenteert hedendaagse kunst in een gebouw ontworpen door architect Frank Gehry. De constructie van glas en staal heeft twaalf gebogen zeilvormen en biedt 11.000 vierkante meter tentoonstellingsruimte verdeeld over vier niveaus. Dit museum toont wisselende tentoonstellingen uit de collectie van de LVMH-groep en internationale bruiklenen van moderne en hedendaagse kunstenaars.
Barcelona, Spanje
Casa Milà is een woongebouw in de wijk Eixample, gebouwd tussen 1906 en 1912 naar ontwerpen van Antoni Gaudí. De golvende stenen gevel elimineert dragende muren door middel van een innovatieve ijzeren skeletstructuur. Het gebouw bevat zes verdiepingen met appartementen, een zolder met kettingbogen en een dakterras met sculpturale schoorstenen. De bovenste verdieping herbergt nu een museum dat het architectonische werk van Gaudí documenteert. De constructie werd in 1984 erkend als UNESCO-werelderfgoed.
Barcelona, Spanje
De Sagrada Familia is een rooms-katholieke basiliek waarvan de bouw begon in 1882. De Catalaanse architect Antoni Gaudí nam het project over in 1883 en wijdde de laatste 43 jaar van zijn leven aan dit werk. De kerk combineert gotische elementen met organische vormen geïnspireerd door de natuur. Gaudí ontwikkelde een innovatief structureel systeem met hellende zuilen en hyperboloïde gewelven. Na zijn dood in 1926 hebben verschillende architecten het werk voortgezet op basis van zijn plannen en maquettes.
Dessau, Duitsland
Het Bauhaus Dessau werd voltooid in 1926 en dient als een belangrijk voorbeeld van moderne architectuur. Dit complex omvat werkplaatsen, klaslokalen, een theater en studentenverblijven. De gevel bestaat uit glas en staal en toont de functionele principes van de Bauhausschool. Het gebouw werd ontworpen door Walter Gropius en combineert onderwijs, productie en woonruimtes onder één dak.
Istanboel, Turkije
De Hagia Sophia werd in de zesde eeuw gebouwd onder keizer Justinianus I als Byzantijnse kathedraal en diende bijna duizend jaar als hoofdkerk van het Byzantijnse Rijk. Na de Ottomaanse verovering van Constantinopel in 1453 werd het gebouw omgebouwd tot moskee, met toevoeging van minaretten, een mihrab en islamitische kalligrafie. De centrale koepel, met een diameter van 31 meter, rijst 55 meter boven de grond uit en rust op vier massieve pijlers die verbonden zijn door pendentieven, een bouwtechniek die baanbrekend was voor die tijd. Het interieur bevat Byzantijnse mozaïeken uit de negende tot twaalfde eeuw die christelijke taferelen uitbeelden, naast Ottomaanse decoratieve elementen. Tegenwoordig functioneert de Hagia Sophia als zowel museum als moskee en documenteert de architectonische en religieuze geschiedenis van twee grote rijken.
Plano, Illinois, VS
Het Farnsworth House werd in 1951 ontworpen door Ludwig Mies van der Rohe en staat op acht stalen kolommen die het 1,6 meter boven de uiterwaard van de Fox River verheffen. De constructie bestaat uit een rechthoekig stalen frame met glazen panelen van vloer tot plafond aan alle zijden, die onbelemmerd zicht bieden op het omringende rivierenlandschap. Het gebouw heeft een open plattegrond van ongeveer 140 vierkante meter en toont de principes van moderne architectuur door reductie tot de essentiële elementen.
Marseille, Frankrijk
De Unité d'Habitation is een woongebouw in Marseille dat in 1952 werd voltooid volgens ontwerpen van Le Corbusier. De structuur van 18 verdiepingen bevat 337 appartementen en werd gebouwd volgens de verhoudingen van het Modulor-systeem, een meetsysteem ontwikkeld door de architect gebaseerd op menselijke lichaamsafmetingen en de gulden snede. Het gebouw staat op massieve steunpilaren en bevat winkels, een dakterras en gemeenschappelijke voorzieningen. De structuur vertegenwoordigt een belangrijk voorbeeld van brutalistische architectuur en modern design uit de 20e eeuw.
Brno, Tsjechië
Villa Tugendhat werd in 1930 ontworpen door architect Ludwig Mies van der Rohe voor het echtpaar Grete en Fritz Tugendhat. Deze woning met drie verdiepingen geldt als een belangrijk voorbeeld van de Internationale Stijl en de modernistische beweging in de architectuur. De constructie maakt gebruik van een stalen framestructuur die het mogelijk maakte om binnenruimtes zonder dragende muren te creëren. Het hoofdwoongedeelte op de eerste verdieping heeft een vloeiende, open plattegrond die woon-, eet- en studiezones met elkaar verbindt. Een halfdoorschijnende onyxwand dient als ruimtelijke scheiding en creëert verschillende zones binnen de grote ruimte. Ramen van vloer tot plafond en intrekbare glazen wanden openen de binnenruimte naar de tuin.
Parijs, Frankrijk
De Eiffeltoren werd tussen 1887 en 1889 door Gustave Eiffel gebouwd als tijdelijk monument voor de Wereldtentoonstelling. De ijzeren constructie is 324 meter hoog en weegt 7.300 ton. De toren bestaat uit 18.000 metalen onderdelen die door 2,5 miljoen klinknagels zijn verbonden. Drie observatieplatforms bieden uitzicht over de Franse hoofdstad. Het bouwwerk veranderde van omstreden tentoonstellingsobject in het symbool van Parijs.
Londen, Verenigd Koninkrijk
The Shard is een 310 meter hoge wolkenkrabber met 95 verdiepingen in het centrum van Londen. De glazen gevel bestaat uit 11.000 afzonderlijke panelen die het kenmerkende piramidevormige silhouet van het gebouw vormen. De toren werd voltooid in 2012 en herbergt kantoren, restaurants, een hotel en een openbaar observatieplatform op de bovenste verdiepingen.
Brasília, Brazilië
De metropolitane kathedraal van Brasília werd gebouwd tussen 1958 en 1970 naar ontwerpen van Oscar Niemeyer. De hyperboloïde constructie bestaat uit 16 gebogen betonnen kolommen die zich naar boven openen en een kroon vormen. Het gebouw bereikt een hoogte van 40 meter. Glazen panelen tussen de betonnen kolommen laten natuurlijk licht het interieur binnenstromen. De ondergrondse ingang leidt bezoekers door een donkere gang naar het verlichte schip.
Agra, India
De Taj Mahal is een mausoleum van wit marmer dat tussen 1632 en 1653 werd gebouwd aan de zuidelijke oever van de rivier de Yamuna. Mogolkeizer Shah Jahan liet dit monument oprichten ter nagedachtenis aan zijn echtgenote Mumtaz Mahal, die overleed tijdens de bevalling van hun veertiende kind. De structuur combineert Perzische, Indische en islamitische architectuurelementen en omvat het hoofdgraf, een moskee, een gastenverblijf en uitgestrekte tuinen met waterpartijen en fonteinen.
Singapore
Marina Bay Sands bestaat uit drie torens van elk 55 verdiepingen, verbonden door een platform van 340 meter dat zich over de toppen uitstrekt. Architect Moshe Safdie ontwierp dit geïntegreerde complex met een overloopzwembad op het verhoogde platform. Het gebouw omvat hotelkamers, een casino, congresruimtes, theaters en winkelruimtes. Het dakplatform reikt voorbij de randen van de torens en vormt een van de bepalende kenmerken van deze structuur.
St. Louis, Missouri, Verenigde Staten
De Gateway Arch rijst 192 meter boven de westelijke oever van de Mississippi en vormt het centrale monument van Gateway Arch National Park. De constructie van roestvrij staal werd gebouwd tussen 1963 en 1965 volgens ontwerpen van architect Eero Saarinen. De boog symboliseert de rol van St. Louis als toegangspoort tot het Amerikaanse Westen tijdens de expansie in de 19e eeuw. Bezoekers kunnen het observatieplatform op de top bereiken via een intern tramsysteem.
Pisa, Italien
De Scheve Toren van Pisa is een vrijstaande klokkentoren van wit marmer die de kathedraal van Pisa bedient. De constructie strekt zich uit over acht verdiepingen en bereikt een hoogte van 56 meter. De bouw begon in de 12e eeuw en de toren begon te hellen tijdens de werkzaamheden door de zachte ondergrond van klei en zand onder het fundament. Vandaag helt de toren ongeveer vier graden ten opzichte van de verticaal. Binnen leidt een wenteltrap met 294 treden naar de klokkenkamer, die zeven historische klokken herbergt.
Kuala Lumpur, Maleisië
De Petronas Towers rijzen 452 meter boven het centrum van Kuala Lumpur uit en bestaan uit twee identieke torens die verbonden zijn door een brug op twee niveaus op de verdiepingen 41 en 42. De constructie combineert gewapend beton met een gevel van glas en staal. Elke toren telt 88 verdiepingen en werd ontworpen volgens islamitische geometrische principes, met een plattegrond gebaseerd op een achtpuntig sterpatroon. De torens waren van 1998 tot 2004 de hoogste gebouwen ter wereld en herbergen momenteel kantoren, een concertzaal en een winkelcentrum.
Los Angeles, Verenigde Staten
De Walt Disney Concert Hall in Los Angeles opende in 2003 en biedt plaats aan 2265 bezoekers. Het gebouw werd ontworpen door architect Frank Gehry. De buitengevel bestaat uit gebogen roestvrijstalen platen die de structuur een kenmerkende golvende verschijning geven. De concerthal fungeert als thuisbasis voor het Los Angeles Philharmonic Orchestra.
Brussel, België
Het Atomium werd gebouwd in 1958 voor de Wereldtentoonstelling in Brussel en stelt een ijzerkristal voor dat 165 miljard keer vergroot is. De negen bollen zijn verbonden door buizen die roltrappen en liften bevatten. Zes van de bollen zijn toegankelijk voor bezoekers en herbergen tentoonstellingsruimtes, met een restaurant in de bovenste bol. De stalen constructie onderging een renovatie tussen 2004 en 2006, waarbij de oorspronkelijke aluminium bekleding werd vervangen door roestvrijstalen panelen.
Barcelona, Spanje
Casa Batlló is een woongebouw in het centrum van Barcelona dat Antoni Gaudí tussen 1904 en 1906 verbouwde. De golvende stenen gevel toont kleurrijke keramische mozaïeken en de organische vormen in het gehele interieur tonen Gaudís kenmerkende modernistische stijl. Het gebouw omvat gebogen muren, glas-in-loodramen en een dak ontworpen om op de rug van een draak te lijken. De kamers bevatten handgemaakte details, houtwerk en vernieuwende ventilatiesystemen. Vandaag functioneert het huis als museum en kunnen bezoekers Gaudís architectonische visie ervaren.
Praag
Niet-traditioneel ontwerp was onderwerp van controverse, ook bekend als 'Fred en Ginger', ontworpen door Vlado Milunic en Frank Gehry.
San Francisco, VS
Het De Young Museum werd ontworpen door de Zwitserse architecten Herzog & de Meuron en geopend in 2005, ter vervanging van de oorspronkelijke structuur uit 1895 die beschadigd raakte tijdens de aardbeving van 1989. Het gebouw in Golden Gate Park heeft een geperforeerde koperen gevel die na verloop van tijd een natuurlijke patina ontwikkelt en zich voegt naar het omringende landschap. Het museum herbergt een verzameling van meer dan 27.000 kunstwerken, waaronder Amerikaanse kunst van de 17e tot de 21e eeuw, internationale hedendaagse kunst, textiel en werken uit Afrika, Oceanië en de Amerika's. De 44 meter hoge observatietoren biedt panoramische uitzichten over San Francisco en de baai.
Londen, Verenigd Koninkrijk
Het Barbican Estate is een wooncomplex gebouwd uit onbedekt beton in het centrum van Londen, voltooid in 1982. Het complex omvat 2113 wooneenheden verdeeld over torenflats en rijtjeshuizen op 14 hectare. Het geheel bevat het Barbican Centre voor podiumkunsten, een kunstmatig meer, tuinen en een netwerk van verhoogde voetgangerswegen die de verschillende gebouwen met elkaar verbinden. Ontworpen door architecten Chamberlin, Powell en Bon, volgt het complex de principes van brutalistische architectuur en werd ontwikkeld als antwoord op oorlogsschade in het stadsdeel City of London.
Ronchamp, Frankrijk
Notre Dame du Haut is een rooms-katholieke bedevaartkapel in Ronchamp, ontworpen door architect Le Corbusier. Voltooid in 1955, werd deze kerk gebouwd op de fundamenten van een voorgaand gebouw dat tijdens de Tweede Wereldoorlog werd verwoest. De structuur heeft een sculpturale betonnen vorm met gebogen muren en een opwaarts gebogen dak. Onregelmatig geplaatste raamopeningen in de dikke muren creëren bijzondere lichteffecten in de binnenruimte. De kapel wordt beschouwd als een van de belangrijkste werken van moderne religieuze architectuur uit de 20e eeuw.