Bolivia bezoeken: natuurlijke landschappen, archeologische sites en koloniaal erfgoed

Het Salar de Uyuni ligt op het Boliviaanse Altiplano op een hoogte van meer dan 3600 meter. Deze zoutwoestijn ontstond door de verdamping van een prehistorisch meer en vormt nu de grootste zoutvlakte ter wereld. De zoutkorst bereikt op sommige plekken een dikte van tien meter. Tijdens het regenseizoen verandert het Salar in een enorme spiegel die de hemel weerspiegelt. De regio bevat belangrijke lithiumvoorraden en dient als broedgebied voor verschillende soorten flamingo's. Deze plek verbindt de geologische geschiedenis van Bolivia met zijn buitengewone natuurlijke landschappen.

Deze reducties in de laagvlakte ten oosten van Santa Cruz werden gebouwd tussen het einde van de 17e en het midden van de 18e eeuw, toen jezuïeten met Chiquitano-gemeenschappen werkten. De kerkcomplexen combineren Europese bouwtechnieken met lokale materialen en methoden. Je vindt er houten constructies, beschilderde interieurs en gebeeldhouwde zuilen. Muzikale praktijken uit de jezuïetenperiode worden nog steeds onderhouden in de gemeenschappen. De zes sites van San Xavier, Concepción, Santa Ana, San Miguel, San Rafael en San José werden in 1990 uitgeroepen tot UNESCO-werelderfgoed en trekken bezoekers die geïnteresseerd zijn in religieuze architectuur en culturele continuïteit.

Deze hooggelegen woestijn ligt op 4700 meter in de Andes. De Siloli-woestijn toont rotsformaties die door wind en felle temperatuurschommelingen zijn gevormd. Mineraalrijke rotsen bepalen het terrein. Slechts enkele plantensoorten kunnen onder deze extreme omstandigheden overleven. Erosie heeft structuren gecreëerd die zich over wijde gebieden uitstrekken.

Dit nationale park beschermt een van de delen van het Amazonebekken waar tafelbomen, regenwoud, savannes en watervallen samenkomen. Jaguars, poema's, tapirs en verschillende apensoorten leven hier tussen een verscheidenheid aan planten en vogels. De watervallen, waaronder Arco Iris met ongeveer 88 meter hoog, vallen over rotswanden die teruggaan tot het Precambrium. De plaats is afgelegen en meestal bereikbaar per vliegtuig of rivier.

Deze vallei strekt zich uit in het zuidelijke deel van La Paz en toont terrein dat over millennia gevormd is door erosie van klei- en zandsteenafzettingen. Watererosie heeft een ongewoon landschap gecreëerd met torenvormige rotsformaties, diepe ravijnen en labyrintachtige structuren. De geërodeerde oppervlakken van deze geologische formaties doen denken aan maantopografie en bieden inzicht in lagen van geologische geschiedenis.

Dit meer ligt op 3812 meter hoogte en is het grootste bevaarbare meer van Zuid-Amerika. Het strekt zich uit over de grens tussen Peru en Bolivia, en de eilanden bewaren archeologische overblijfselen uit de Inca-periode, waaronder tempels en ceremoniële locaties. Aymara- en Quechua-gemeenschappen wonen langs de oevers en op de eilanden, waar zij traditionele landbouw, visserij en textielambachten in stand houden. Isla del Sol heeft een heilige status in de Inca-mythologie en toont ruïnes van religieuze complexen. Het diepblauwe water contrasteert met de omliggende Andesketens.

Dit reservaat beschermt een vulkanisch landschap op meer dan 4000 meter hoogte aan de grens met Chili en Argentinië. Je vindt er hete bronnen, actieve geisers en verschillende zoutmeren die door mineralen verschillende kleuren hebben: wit, groen en rood. Drie soorten flamingo's leven in deze wateren en voeden zich met algen en micro-organismen. Het gebied strekt zich uit over een kale, winderige hoogvlakte waar de lucht ijl is en de temperaturen 's nachts sterk dalen.

Deze archeologische vindplaats was het religieuze en bestuurlijke centrum van een prehispaanse beschaving die floreerde tussen 300 en 1000 na Christus. Tiwanaku ligt in het Andeshooglvlakte op ongeveer 3900 meter boven zeeniveau en toont met de Poort van de Zon, de Akapana-piramide en het Kalasasaya-platform de technische en artistieke vaardigheden van deze cultuur. De monumentale stenen beelden en bouwwerken documenteren het rituele belang van deze plaats voor de volkeren van de regio.

Dit nationale park beslaat ongeveer 1,9 miljoen hectare en beschermt verschillende habitats die reiken van de tropische laaglandbossen van het Amazonebekken tot de met gletsjers bedekte toppen van de Andes. Het gebied herbergt meer dan 1000 vogelsoorten, ongeveer 200 zoogdiersoorten en enkele duizenden plantensoorten. Het landschap verschuift van dicht regenwoud met hoge bomen en lianen via nevelwouden op middelhoge hoogtes tot kale rotsen en sneeuwvelden in de hoge bergen. Bezoekers bewegen zich door verschillende klimaatzones en vegetatietypen binnen een relatief compact gebied.

De Cerro Rico torent uit boven de stad Potosí op een hoogte van 4800 meter. Deze berg vormt een centraal symbool van het Boliviaanse koloniale erfgoed, want sinds de 16e eeuw wordt er zilvererts gedolven uit zijn tunnels. De mijnbouwactiviteiten gaan tot op de dag van vandaag door, ook al blijven de arbeidsomstandigheden in de mijnen zeer moeilijk. Bezoekers kunnen rondleidingen volgen door enkele tunnels om meer te leren over de geschiedenis en de huidige winningsmethoden.

Dit nationale park beslaat een droog gebied met hoogvlaktes en een diepe kloof. Het gebied was ooit bedekt door zee en in het sedimentaire gesteente zijn fossielen van zeedieren en sporen van dinosauriërs bewaard gebleven. Torotoro beschermt ook grotsystemen die door het kalksteen lopen en verschillende watervallen die tijdens het regenseizoen stromen.

Sucre is de constitutionele hoofdstad van Bolivia en toont koloniaal erfgoed uit de Spaanse periode door kerken, kloosters en administratieve gebouwen. Deze stad bewaart de architectonische ontwikkeling van de 16e tot de 18e eeuw in haar historisch centrum. De Casa de la Libertad is de plek waar de onafhankelijkheidsverklaring in 1825 werd ondertekend. De kathedraal van Sucre dateert uit de 16e eeuw en herbergt religieuze kunstwerken. De straten zijn omzoomd met witte gebouwen die Sucre de bijnaam witte stad gaven.

De Cordillera Real strekt zich noordoostelijk van La Paz uit over ongeveer 125 kilometer en vormt een deel van de Boliviaanse Andes. Zes toppen in dit gebergte reiken boven de 6000 meter, waaronder de Illimani en de Illampu. Historische handelsroutes van de Inca's doorkruisen de bergen en verbinden het hoogland met de oostelijke laaglanden. Gletsjers bedekken de hogere gebieden, terwijl rivieren door de valleien stromen die bijdragen aan de watervoorziening van omliggende gemeenschappen.

Het Amboró National Park ligt waar het Amazoneregenwoud de uitlopers van de Andes ontmoet. Dit beschermde gebied herbergt meer dan 830 vogelsoorten, waardoor het een van de regio's met de hoogste vogeldichtheid in Zuid-Amerika is. De geografische ligging van het park tussen verschillende ecosystemen verklaart deze uitzonderlijke verscheidenheid aan leven, die ook talrijke zoogdieren, reptielen en amfibieën omvat.

Coroico ligt in de yungasregio op 1.700 meter hoogte, waar bewoners koffie en citrusvruchten verbouwen op berghellingen. Deze plaats dient als startpunt voor wandelingen naar de omliggende tropische valleien en biedt een temperatuurcontrast met het hoogland bij La Paz. De weg van La Paz naar Coroico loopt door verschillende klimaatzones en vegetatieniveaus en verbindt het hoogplateau met de hellingen waar het klimaat warmer en vochtiger wordt.

La Paz ligt in een Andesvallei op 3650 meter hoogte en fungeert als regeringszetel van Bolivia. Deze stad strekt zich uit tussen de toppen van de Cordillera Real en herbergt de uitvoerende en wetgevende macht van het land. Straten klimmen steile hellingen op terwijl het centrum drukke markten met koloniale gebouwen combineert. Het Teleférico-kabelbaannetwerk verbindt verschillende wijken en biedt uitzicht op de omliggende bergen. La Paz fungeert als vertrekpunt voor reizen naar het Titicacameer en de Yungas-valleien.

Mi Teleférico is een netwerk van elf kabelbaanlijnen dat La Paz met El Alto verbindt over een hoogteverschil van ongeveer 850 meter. Dit transportsysteem wordt dagelijks gebruikt door verschillende honderdduizenden mensen die tussen beide Boliviaanse steden reizen voor werk, school of dagelijkse boodschappen. De cabines zweven boven wijken, markten en steile hellingen en bieden zicht op de Andes en de dichte bebouwing van beide stedelijke gebieden. De eerste lijn werd geopend in 2014, andere volgden in de jaren daarna.

Nationaal park Sajama strekt zich uit rond de gelijknamige vulkaan, die met 6.542 meter de hoogste piek van Bolivia vormt. Dit beschermde gebied omvat uitgestrekte hoogvlakten boven 4.000 meter en talrijke geothermische zones met actieve geisers en warmwaterbronnen. Het landschap toont queñua-bossen, die tot de hoogstgelegen boomformaties ter wereld behoren.

Tarija is een stad uit de 16e eeuw die een handelscentrum en de belangrijkste wijnstreek van Bolivia is geworden. Sinds koloniale tijden wordt hier wijn verbouwd, en vele bodega's produceren verschillende soorten die de regio haar reputatie als wijnland hebben gegeven. Het milde klimaat en de hoogte van 1850 meter bevorderen de teelt.

Deze ecologische tuin ligt in de laaglanden nabij Santa Cruz en richt zich op het behoud van tropische plantensoorten. Het Biocentro Güembé herbergt orchideeën, vlinders en palmen die in deze warme streek thuishoren. Bezoekers kunnen over aangelegde paden door het terrein lopen en verschillende plantensoorten uit de Boliviaanse laaglanden bekijken. Er zijn ook zwembaden en schaduwrijke plekken om uit te rusten.

Tupiza ontwikkelde zich als mijnbouwcentrum in een landschap van rode zandsteen, doorsneden door kloven en ongewone rotsformaties. De inwoners bewerken de omliggende valleien en verbouwen daar landbouwproducten op vruchtbare grond. Deze regio diende als historisch toevluchtsoord voor Butch Cassidy en de Sundance Kid, en verbindt zo de Boliviaanse geschiedenis met verhalen uit het Amerikaanse Westen.

Het eiland Incahuasi verrijst als een kalksteenformatie uit het midden van de Uyuni-zoutvlakte. Op deze rotsuitstulping groeien enkele honderden zuilvormige cactussen van het geslacht Echinopsis, die enkele honderden jaren oud kunnen worden. Sommige van deze cactussen zijn meer dan 10 meter hoog. Vanaf het hoogste punt van het eiland strekt de witte vlakte van de Salar de Uyuni zich in alle richtingen uit tot aan de horizon.

Deze markt vindt elke zondag plaats en brengt bewoners van omliggende dorpen samen die landbouwproducten, weefsels en handwerk aanbieden. De gemeenschappen dragen hun traditionele klederdracht, waaronder geborduurde hoeden en geweven poncho's. Tarabuco dient als handelscentrum en sociaal ontmoetingspunt voor de inheemse groepen van de regio en bewaart tradities in het Boliviaanse hoogland.

Dit eiland is het grootste in het Titicacameer en bewaart talrijke sporen van de Inca-cultuur. Over het oppervlak verspreiden zich landbouwterrassen uit pre-Spaanse tijden, verschillende tempelruïnes en een netwerk van paden die kleine dorpen verbinden waar bewoners nog steeds hun traditionele levenswijzen volgen. Tijdens het wandelen over het eiland kom je herders tegen die schapen hoeden en velden met maïs en quinoa. De lucht is dun op bijna 4000 meter boven zeeniveau, en het meer strekt zich uit in alle richtingen naar verre Andestoppen.

Deze bergweg verbindt La Paz met Coroico en slingert door nevelwoud en rotswanden. De route loopt door een vallei met smalle stukken, steile bochten en kloven aan één kant. Veel wielrenners rijden tegenwoordig het traject dat vroeger de belangrijkste vervoersroute was. Het uitzicht reikt over ravijnen en vegetatie die verandert met de hoogte.

Deze markt ligt aan de straat Melchor Jiménez en vormt een handelswijk voor traditionele geneeskunde. Hier worden geneeskrachtige planten, amuletten en rituele voorwerpen uit de Andescultuur verkocht die in lokale culturele praktijken worden gebruikt. Verkopers bieden gedroogde kikkers, lamafetussen en verschillende kruiden aan die in de volksgeneeskunde van de Aymara worden toegepast. Deze markt bedient zowel plaatselijke bewoners als sjamanen die hier materialen voor traditionele ceremonies kopen.

De Laguna Colorada strekt zich uit over het Boliviaanse Altiplano op meer dan 4000 meter hoogte. Het water van dit zoutmeer verschijnt in rode tinten, veroorzaakt door ijzerrijke sedimenten en gepigmenteerde algen. Grote kolonies Andesflamingo's leven hier en voeden zich met de micro-organismen in het water. De kleuring van het water verandert met het licht en loopt van dieprood tot oranje. Deze lagune behoort tot de natuurlijke hoogtepunten van Bolivia en toont het ongewone landschap van het hoogland.

Deze kathedraal werd gebouwd tussen 1915 en 1925 en toont een architectuur die het religieuze erfgoed van Bolivia weerspiegelt. Het gebouw heeft een centraal schip met plafonds van lokaal hout en gekleurde glazen ramen die het interieur bepalen. De kathedraal van Santa Cruz staat in het hart van de stad en dient als plek voor diensten en religieuze vieringen. Bezoekers kunnen de sfeer van de ruimte ervaren, waar licht door de ramen valt en het houten plafond de verbinding met de regionale ambachtelijke traditie toont.

Dit fort is een archeologische vindplaats die dateert van rond 300 voor Christus. Op deze plek bevindt zich een gebeeldhouwde zandsteenformatie van ongeveer 250 meter lang. Geometrische patronen en dierfiguren zijn in de steen gehouwen door volkeren die hier leefden voordat de Spanjaarden kwamen. Het fort diende religieuze en ceremoniële doeleinden. De Inca breidden het later uit.

Dit monumentale religieuze beeld, opgericht in 1994, staat op de heuvel San Pedro en kijkt uit over de stad en vallei van Cochabamba. De Christus van de Eendracht rijst 40 meter de hoogte in, met armen die zich ongeveer 34 meter breed uitstrekken aan de basis. Het beeld toont Jezus Christus met gespreide armen in een gebaar van omhelzing. Bezoekers kunnen het beeld bereiken via een lange buitentrap van 2000 treden of door de kabelbaan te nemen, en vanaf de top genieten van het uitzicht over de hele vallei.

Dit museum toont een collectie zilvermineralen en waardevolle voorwerpen uit de mijnen van de Cerro Rico. De tentoonstellingen bevinden zich in een koloniaal gebouw uit de 18e eeuw dat de historische betekenis van de zilverwinning in Potosí documenteert. Bezoekers kunnen verschillende zilverertsen, munten en liturgische voorwerpen zien die de rijkdom van de regio tijdens de Spaanse koloniale periode illustreren.

Het Nationaal Museum voor Etnografie toont weefsels, maskers, keramiek en rituele voorwerpen van de inheemse gemeenschappen van Bolivia. Dit museum presenteert voorwerpen die reiken van de precolumbiaanse tijd tot het heden, waarbij het dagelijks leven, de ceremonies en de artistieke tradities van deze volkeren worden gedocumenteerd. De tentoonstelling stelt bezoekers in staat de culturele continuïteit van de inheemse gemeenschappen van het land te begrijpen.

Deze kerk werd gebouwd in de 16e eeuw en heeft een barokke gevel uitgehouwen in steen. Binnen bevinden zich vergulde altaren en muurschilderingen die katholieke symbolen combineren met motieven uit inheemse culturen. De kerk maakt deel uit van het koloniale erfgoed van La Paz en vertelt het verhaal van de religieuze geschiedenis van de regio, waar Europese tradities op lokale overtuigingen stootten.

Dit uitzichtpunt ligt op 3600 meter hoogte en biedt uitzicht over La Paz, met zijn dicht bebouwde hellingen, de omliggende Andestoppen en de 6438 meter hoge berg Illimani die boven de stad uittorent. Vanaf hier zie je het dal waar de bestuurlijke hoofdstad van Bolivia zich uitstrekt, en de woonwijken die langs de steile hellingen omhoog kruipen van het bekken naar het Altiplano.